112
De zg. duigen passen exact aan elkaar zonder naad en worden tegen el
kander geperst doordat de metalen hoepels en strak omheen worden ge
slagen. Vaak nog verhit zodat ze goed vastkrimpen. Zo n ton is leeg al heel
zwaar en het is een hele kunst om zo n ton te verrollen, speciaal wanneer
de ton vol is. Vaak waren de bovenwoningen ook voorzien van zo n plee
en moest die ton van boven naar beneden worden gehaald en dat gaf wel
eens schade door het geklots. Een echte tonnenman zette de ton met een
zwaai op zijn schouder, die meestal was afgedekt met een lederen schou
derlap. Maar dat ging ook wel eens mis. Eerst deed men het zelf en leegde
men de ton eenvoudig achter het huis op het erf of in de beerput.
Omdat dit een twijfelachtige
situatie was en de hygiene
minder aandacht kreeg dan ge
wenst was, heeft de Gemeente
eerst tonnenmannen benoemd
die tegen een geringe vergoe
ding de menselijke uitwerpse
len ophaalden. Het was natuur
lijk te voorspellen dat dit niet
helemaal vlekkeloos verliep. Er
verdween nu nog meer in de
grachten dan voorheen want
betalen kost geld. Pas nadat de
Gemeente een soort van stan- De "Hercules" in Alkmaar.
daard ton had ingevoerd en
een verplichte premie per huis, werd het snel beter.Tenslotte had men nu
een vlotte organisatie met
gemeentelijke tonnenman
nen die de tonnen ophaal
den, op een wagen zetten
en die ze vervoerden naar
een verzamelpunt.
Vaak was dat een schuit
zoals in Alkmaar de Her
cules. Deze boot dumpte
zijn lading dan op een ter
rein langs het Noordhol
lands kanaal, iets voorbij de
plaats waar nu de nieuwe
Het reinigen van de tonnen. HuisvuiI Centrale staat