97
Wellicht door de toenemende drukte op het water, mede door de opkomst
van de snellere metor, werd men wat discreter en ontstond er bij de wo
ningen een eenvoudige hokje (het secreet) dat aan de achterzijde -en vaak
ook nog aan een kant- open was. En wat later kreeg je zelfs een soort dakje
boven je hoofd.
Wanneer het precies begon is niet bekend, maar vele jaren later werd ook
de achterkant dichtgetimmerd en kreeg de voorkant een deur, meestal met
een opening in de vorm van een hartje er in. Het "stilletje' was geboren.
De meest elementaire menselijke handelingen mochten niet meer worden
gezien, hoewel het aspect hygiene helemaal geen aandacht kreeg.
Gelukkig zit je in die boot en je kunt zonodig gewoon doorvaren en aan
leggen bij een aanlegplaats ergens in Broek of Zuid-Scharwoude dus je
mijmert gewoon door.
Hoe zat het dan met de boerde
rijen in de dorpen?
Eeuwenlang is de mest een waar
devol bij-product op de boerderij
geweest Dankzij de mest kon de
boer woeste grond ontginnen en
vruchtbaar maken. Veelal huisden
de mensen en hun vee onder een
dak en in een ruimte. De boer had
zo een mooi overzicht over z'n
hele levende have. De meest gang
bare stalvorm was toen de pot
stal, waarbij de bodem ongeveer
een halve meter lager lag dan de
deelvloer. De stalbodem werd be
dekt met stro en de koe stond aan
een paal vastgebonden. De mest
mengde zich met het stro en aan
het einde van de winter werd dat
uitgestrooid over het land.
Toen de boeren meer koeien kregen hadden ze ook meer aandacht voor
de hygiene in de stal en ontwikkelde men een nieuw type stal, de grupstal.
Hierin stonden de koeien iets hoger dan de deelvloer en nog steeds vastge
bonden. Met hun kop richting deel en hun kont boven de grup.
Op stal de mest