Na de oorlog kwam de steenkooltoevoer weer op gang en op 1 augustus 1945 nam
de gasleverantie weer een aanvang.
De gasfabrieken zochten meer samenwerking en gingen tenslotte samenwerken in de
N.V. Gasvoorziening in de Kop van Noord Holland. Door het hoogovengas en de
samenwerking met enkele grotere fabrieken was het niet noodzakelijk dat de fabriek
in Noord-Scharwoude in werking bleef en deze werd in 1951 op non-actief gezet.
Gedurende de eerste vijftig jaren dat de gasfabriek bestond, werd aan de
samenwerkende vier vijf gemeenten een winstuitkering gegeven van 72.656,50.
Door de gemeenten was eerst een kapitaal gestort van 37.900,23.
Op 22 december 1959 was de 'gascommissie' nog in leven en bestond uit:
H. Schelhaas, voorzitter C.K. Kroonenburg, secretaris
M. Kuiper J. van Kampen
W. Balder C.K. Kloosterboer
K. van Nienes
J.C. Stoop
Jb. Weel.
Door de komst van het aardgas in de jaren zestig, kwam er een eind aan het
steenkoolgas. Aanvankelijk bleef het een gemeentelijke aangelegenheid en kregen
de gemeenten jaarlijks een deel van de winst.
In 1988 was de winstuitkering nog een punt van bespreking in de bijna op zijn
laatste benen lopende Pancrasser raad. Eerder had het gasbedrijf met instemming
van de gemeenten, die dit bedrijf droegen, bepaald dat aan de gemeenten een zeker
bedrag zou worden uitgekeerd. Dit was ongeveer 4'/2 van het kapitaal dat de
gezamenlijke gemeenten in het bedrijf hadden geïnvesteerd een redelijke
reservevorming ten behoeve van de bedrijfsvoering.
Maakte het bedrijf meer winst, dan werd dit aan de gebruikers uitgekeerd. (Men zou
kunnen zeggen dat het bedrijf inzag dat het zijn oorspronkelijke bedoeling was
voorbijgeschoten. Dat doel was allereerst om de inwoners van de aangesloten
gemeente tegen een redelijke prijs van gas te voorzien, waarbij wel een matige winst
mocht worden gemaakt). Toen er gesproken kon worden van een meer dan matige
winst achtte men zich gehouden die jaarlijks als een eenmalige uitkering aan de
consument terug te geven. Maar omstreeks 1988 waren meer gemeenten krap bij
kas. Daarom wilde de meerderheid van het gasbestuur stoppen met de uitkering aan
de gebruikers en de gehele winst ten goede laten komen aan de aangesloten
96
