het dan ook druk gebruikt. Toen ik wat ouder was is het wel gebeurd dat ik 's
avonds over de voeten van in de berm liggende personen reed.
Ons huis was niet zo groot. Er was een gang met een woonkamer, waarin twee
bedsteden waren. Verder was er een achterend en nog een tweede kamer, die
eveneens twee bedsteden had en daar werd, toen dit nodig werd, nog een ledikant
bij gezet. Zo konden we er met tien mensen in wonen. De zolder was praktisch
onbegaanbaar: die was half vermolmd. In de slaapkamer was een luik en daar kon je
door heen kruipen en op de zolder komen. Maar wanneer je daar eenmaal was,
moest je uitkijken waarop je stond of leunde, anders viel je gegarandeerd naar
beneden. Tegen het dak was geen houten schot, maar de dakpannen werden
gedragen door sparren, waarop de panlatten waren getimmerd. Je kon zo naar
buiten kijken.
Bij het huis behoorde een tuin van 3400 nr.
Aan de overkant was nog een tuintje dat overging in een vierkante akker, die we de
krocht noemden. Ook huurden we nog een akker in de Veenderij (Manjeplas) en
daarop verbouwden we koolrapen en bieten. Bij huis teelden we groente: snijbonen
en wortelen.
Vader had wat geld geleend van de Boerenleenbank en daarvoor had hij vier koeien
gekocht. Die stonden 's winters op stal aan de achterkant van ons huis. Voor die
beesten werden de bieten geteeld. Daarnaast probeerden we gebarsten kool,
koolbladeren, bermgras en meer van dat soort veevoer bij elkaar te harken en zo
boerde vader Frans verder. Het was een armoedig bestaan. We hadden eens een
akkertje met aardappelen. Vader kon ze zelf niet rooien, hij had het te druk met
andere zaken. De aardappelen brachten 125,17 op, het rooien kostte hem 125,--.
Eens had hij een kwartje verloren. Hij haalde alles overhoop om het terug te vinden,
zelfs het konijnenhok werd uitgemest.
Het was werken van licht tot donker.
Driemaal in de week ging hij met de kettekar naar Alkmaar. Dan bracht hij de door
hemzelf geteelde groente naar de veiling en nam voor een paar centen ook die van
oom Cor en oom Freek mee.
Het spinaziezaad werd vaak op de pof gekocht. En dan kon het gebeuren dat een kar
vol, waarop de kisten 8-hoog waren gestapeld, per kist nog geen dubbeltje opbracht.
136
