ANNEXATIE - SAMENVOEGING - ANNEXATIE - SAMENVOEGING
In 1999 was het tweehonderd jaar geleden dat een Engels-Russische vloot even ten
zuiden van Den Helder een groot invasieleger aan land zette. Dit "jubileum" was de
aanleiding in Klin nummer 14 aandacht te besteden aan zowel het leger van
Daandels als dat van de Engelsen en Russen.
Bij het zoeken in de archieven naar gegevens voor de genoemde Klin stuitte ik op
een vergeeld papier uit die tijd. Toen ik kennis nam van de inhoud daarvan, wreef ik
mijn ogen uit en zei: "Toen al?"
Het was een brief uit St. Pancras, gericht aan het Provinciale Bestuur en geschreven
door Peter de Smeth, die toen in het schoolhuis woonde. In de aangrenzende school
onderwees hij de plaatselijke jeugd. Verder verrichtte hij het schrijfwerk voor het
gemeentebestuur oftewel "de Municipaliteit van Pancras".
De bewuste brief ging nu eens niet over de toen geijkte onderwerpen als vordering
van paarden, geldelijke verliezen van burgers bij de oorlogshandelingen, vernielin
gen en reparaties, levering van voedsel en riet en stro voor het leger van Daandels,
belastingen e.d.
Nee, de brief was geschreven naar aanleiding van een onderwerp, dat veel heden
daagse bewoners van ons dorp ook heeft beziggehouden: De Smeth schreef over de
nadelen van annexatie, ook wel aangeduid met minder hard klinkende woorden - de
samenvoeging van gemeenten.
Peter de Smeth begon zijn brief met te vertellen dat St. Pancras graag gebruik wilde
maken van de gelegenheid die het Departement van Texel (zo werd toen het Provinciaal
Bestuur genoemd) aan alle betrokken Municipaliteiten had gegeven om bezwaar te
maken tegen het "annexatie"- plan. Het Departementaal Bestuur wilde dat over niet
al te lange tijd aanhangig maken bij de Eerste Kamer (toen het landsbestuur).
Vriendelijk verzocht hij de Heren om dan ook de door hem opgeschreven Pancrasser
bezwaren aan de Kamer door te geven.
Het eerste bezwaar van St. Pancras was dat de afstand bij zo'n bestuur veel te groot
werd:
De mensen moesten nog al eens naar het gemeentehuis.
Wanneer ze een huis of een stuk land kochten, moesten ze het gemeentebestuur
daarvan kennis geven.
98
