Ook werd ernaar gestreefd dat de grotere tuinders en de veehouders hun
bedrijfsgebouwen) met de daarbij behorende woning in het landelijk gebied
zouden krijgen, waardoor de dorpskommen gerenoveerd konden worden.
(In Sint - Pancras betekende dit dat er enkele bedrijven gingen verhuizen, andere
bleven waar ze waren en deze moesten op de een of andere manier via de verharde
weg worden ontsloten. Dit betekende insteek weggetjes en een weg op de gedempte
veert.)
In december 1964 moesten de betrokken boeren en tuinders stemmen of ze voor of
tegen de ruil- en herverkaveling waren. 97 van de gebruikers, die 95 van de in
het geding zijnde grondoppervlakte bezaten, stemde voor de verkaveling. De
stemming vond pas plaats nadat alle instanties hun (financiële) medewerking
hadden toegezegd, dus kon het werk gauw na deze stemming beginnen en
burgemeester Schelhaas, die de vouwen uit zijn broek voor de verkaveling had
gelopen, kon opgelucht ademhalen: het zwoegen van veel tuinders op hun kleine
ver uiteen liggende kaveltjes was hem een doorn in het oog geweest en hij hoopte
dat ze hiervan terdege zouden kunnen profiteren.
schatters.
Voordat de 5300 ha. van het Geestmerambacht op de schop werd genomen moest
eerst goed worden bekeken wat voor grond(en) de veehouders en tuinders gingen
inleveren.
De verkavelingscommissie bezat zelf ook een gedeelte van het gebied. Dit had de
commissie gekocht van tuinders, die hun bedrijf gingen beëindigen of om een
andere reden te koop was aangeboden. Het aangekochte land had men nodig voor
de aanleg van wegen en bermen, het recreatiegebied e.d. en vormde een buffer
waarvan men bij de uiteindelijke toedeling gebruik kon maken.
Drie ploegen schatters gingen op weg om de inbreng van agrariërs in kaart te bren
gen, want dit was nodig om een goede ruilbasis te kunnen bepalen.
De schatters waren uit het gebied afkomstige landgebruikers, die goed op de hoog
te waren van de plaatselijke grondsoorten. Met (overdekte) schuiten trokken de
schatters door het werkgebied. Bij hun uitrusting behoorde ook de polsstok: zo af
en toe was dat een onmisbaar attribuut. Een commissie schatters bestond uit drie
personen: twee tuinders en één veehouder en ze werden geholpen door twee spit-
ters. Deze laatsten moesten een gat maken, zodat de dikte van de laag teelaarde
kon worden vastgesteld.
Om een goed profiel te krijgen, boorden ze daarnaast nog een gat van een halve tot
een hele meter diep.
162
