-159-
DE HERBERGEN op het KERKPLEIN (Greeuw en Ruys)
In veel Noordhollandse dorpen stonden vroeger kerk, school, gemeentehuis en herberg in
eikaars onmiddellijke nabijheid. St. Pancras vormde hierop geen uitzondering.
Op door Bulthuis in 1794 gemaakte tekeningen van de Ned. Herv. kerk en omgeving is op
de ene ("Oud Sint-Pancras" gaf in 1990 een reproduktie uit) de bij de herberg behorende
koepel met adelaar en uithangbord de N.H. kerk goed te zien en de andere geeft
dezelfde koepel met uithangbord (de adelaar is onzichtbaar door de ervoor staande
bomen) en de rest van de herberg, een soort boerenhuis.
De kadastrale atlas van 1832 leert dat kastelein JACOB SHIT eigenaar is van de
percelen:
A 696 huis en erf 8.20 are groot en
A 697 weiland 16.10 are groot. Het hierop volgende perceel is
A 698 kerk en kerkhof 21.80 are.
Omstreeks 1860 bezit kastelein JAN BIBR en later zijn weduwe, de kasteleinse ANTJE
BIER--DEKKER
St.Pancras nr. 59 huis en erf 8.20 are (huis herberg)
stal en erf 15.60 are
St.Pancras nr. 60 huis en erf 0.50 are (beide laatste zijn samen 16.10 are, dus is er
op het weiland een huis stal met erven gekomen. De herberg stond ongeveer op de
plaats, waar nu de familie Stam woont, het huis nr. 60 is later herbouwd en hierin
wonen nu Klaas en Pietje Bakker, de stal moest plaats maken voor het drukker wordende
verkeer en daar is nu de straat of het parkeerterrein ten noorden van de kerk.)
De wed. Bier verkocht in 1881 herberg, stal en huis met bijbehorende grond aan
CHRISTIAAN KAMPER en hij bediende daarna de klanten van 's LANDS WELVAREN'.
Kamper verkocht de herberg aan vrachtrijder S. Lek en deze in 1895 aan PIETER GREEUW.
Pieter Greeuw werd toen eigenaar van s Lands Welva
ren", de stal en het grootste gedeelte van de bijbe
horende erven.
Huis en erf van nr. 60 werden in 1882 gekocht door
landbouwer TEUNIS RUYS, die van zijn buren er nog
wat grond bij wist te kopen.
Zijn zoon JAN RUYS had er een koffiehuis. In de
volksmond heette het herberg, hetgeen in feite on
juist was want Ruys mocht wel bier verkopen, maar
geen sterke drank. (Voor bepaalde klanten tapte Ruys
wel een borreltje.)
Toen de zaak van Greeuw tekoop was, bedacht Ruys
zich niet lang en kocht die erbijNiet alleen om de
bijbehorende vergunning, maar ook om de bij dit café
behorende toneelzaal.
