-38-
De treinen hadden vaak nog de oude coupé-wagons. Twee
tegenover elkaar liggende banken, met voor iedere coupé
een eigen deur. Die deuren werden bij vertrek door de
conducteur achter elkaar dicht geklapt, wat in het
station altijd een hele herrie gaf, die echt bij het
reizen hoorde. Zoals ook de kolengeur en het gesis, het
stoom afblazen en fluiten van de locomotief. En soms het
kolengruis in je haren.
Er waren drie klassen: de eerste met pluche-bekleding op
de banken, de tweede van gevernist hout en ook nog
verdeeld in zitplaatsen, de derde ook van hout maar met
doorlopende banken, waarop zoveel mensen konden zitten
als maar aangeschoven konden worden. Ook weer als ik het
goed onthouden heb.
De raampjes konden op de gewenste hoogte worden gesteld
door een-dikke-leren-riem-met-gaatjes op een koperen
knop vast te zetten. In de oorlog werden al deze riemen
afgesneden om als zoolleer dienst te kunnen doen. Sto
kers gooiden toen ook brokken steenkool overboord, om
die later langs de spoorbaan weer op te vissen. Als
anderen ze niet al vöör waren geweest.
De droom van haast iedere kleine jongen was om conduc
teur te worden. Want die mocht, al rijdende voort, ook
bij regen en wind, buitenom over de langs de hele lengte
van de wagon lopende treeplanken, van de ene coupé naar
de andere gaan om de kaartjes te controleren. Als bewijs
knipte hij er een bijzonder-vormig gaatje in, met een
tang die vastzat aan het mooie rode riementuig dat hij
over zijn uniform droeg. Als hij hoofdconducteur was;
een echte almachtige autoriteit.Kom daar nu nog eens om.
Een reis met het trammetje naar Bergen was een feeste
lijke gebeurtenis. Vanaf het station Alkmaar ging dat
langs het Noordhollands Kanaal, tot het bij de Koedijker
vlotbrug naar het westen boog en dan dwars door Bergen-
Binnen reed. Na de halte daar pufte het verder achter de
huizen van de Eeuwige Laan langs - en door de duinen -
naar Bergen aan Zee. Hijgend, knarsend en bellend, met
moeite de steilste hellingen halend. Ieder wagonnetje
had aan de voor- en achterkant een balkonnetje.
