-37- Het dorp Sint Pancras koopt de erfpachten met het land. Op 27 februari 1740 transporteerde Theodorus Heijmenberg, procuratie hebbende van de erfgenamen van Vrouwe Geertrui Theodoor Vijgh, de erfpachten en landen op de Vronergeest en elders, op dezelfde condi tie als Willem van Egmond van der Nijenburgh die in 1724 van de grafelijkheid had gekocht, voor 550,aan het dorp Sint Pancras. Het dorp kon toen zelf het erfpachtsgeld innen en het land proberen te verpachten. Dat laatste zal wel moeilijkheden hebben gegeven. In 1724 was al sprake van landerijen, die "uitgebouwd" waren Het waren de uitgeteerde zaadakkertjes op de Vronergeest. Bij de in stelling van het kadaster in 1832 werd een belangrijk deel van het land op de Geest omschreven als "woeste grond, zonder enige op brengst". Er groeide toen zelfs heide op de Geest. Wat de erfpachten betreft mag worden aangenomen dat zich aanvankelijk bij het incasseren geen moeilijkheden zullen hebben voorgedaan. De erfpachters waren gewend hun verplichtingen jaarlijks te voldoen. In 1834 wilde de diaconie van de Hervormde gemeente te St. Pancras de door hen verschuldigde erfpacht echter slechts voor een gedeel te betalen. Zij waren in de veronderstelling dat er in 1811 een wet tot stand was gekomen waarbij de erfpachten met een vijfde deel werden verminderd Het gemeentebestuur wendde zich om raad tot Gedeputeerde Staten van Noord Holland. Gedeputeerden legden de diaconie uit dat hun ziens wijze 'onjuist was. De uit 1811 stammende verordening doelde op geval len, waarbij de erfpachters meer lasten hadden te voldoen dan voor heen en dat was hier niet het geval. De opbrengst van de erfpachten was in 1724 ruim 249,- en in 1862 noteerde de gemeente een jaarlijkse ontvangst van 239,34%. Er was toen dus nog niet veel veranderd. In 1863 nam het gemeentebestuur het besluit een gedeelte van de erfpachten te verkopen tegen twintig maal de jaarlijkse canon. Er waren toen meerdere erfpachters genegen de erfpacht af te kopen en de gemeente had geld nodig voor de bouw van een nieuwe school qaet onderwijzerswoning en raadkamer, (zie "Kerkplein 2"in deze Klin) Als gevolg van het raadsbesluit werd in 1864 1257,ontvangen wegens afkoop van "grondrenten". Er is een staat van erfpachtschuldigen bewaard gebleven waaruit blijkt dat in 1882 jaarlijks nog 167 ,59% aan de gemeente St. Pancras moest worden betaald. Enkele erfpachtschuldigen buiten het dorp weigeren te betalen. In augustus 1882 kwam in de gemeenteraadsvergadering voor het eerst

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

De Klin - Sint Pancras | 1990 | | pagina 39