-52-
IETS UVEE UET GEBIED WAAR DE PANCKASSEl'S EEUWENLANG ARBEIDDEN.
liet oude St.Pancras ligt op een strandwal, die waarschijnlijk al voor
Christus is gevormd. De Bovenweg ligt 2 mtr. boven N.A.P., dus als
men de waterhuishouding van die tijd in acht neemt, was het hier rede
lijk veilig wonen. Noordelijker dan hier bouwde men de huizen op terpen
om ze bij stormvloed droog te houden. De strandwal, waarop ons dorp is
gebouwd loopt van Alkmaar naar Noord-Scharwoudemaar daar bevindt iie
zand zich op een diepte van 11-i meter.
Nadat de Friezen door de graven van Holland zijn onderworpen, gaat men
weer meer aandacht besteden aan de dijken in ons gewestOmstreeks het
jaar 1315 komen de Rekerdam en de Schardam gereed. Wat inhoudt dat de
Rekere hiermee is afgesloten, zodat geen zeewater meer kan binnendrin
gen. De heer Schilstra zegt hiervan in zijn boek "In de ban van de dijk
ware dit niet gebeurd"zou het waddengebied zich verder hebben uitge
breid tot Amsterdam toe'.' De Westfriese zeedijk, de Rekerdijk en de Oos-
terdijk waren de dijken, die de gronden van St.Pancras en elders be
scherming gaven. Naar alle waarschijnlijkheid is zelfs de Twuyverweg
eens een dijk geweest. Volgens Beekman (1907) zou dit zo zijn vanwege
een perceel dat"Uytwerp" heette, wat volgens hem buitendijks land
aangeeft, welk lag aan de Twuyverweg.
In de 16e eeuw werden hier de meeste meren drooggelegd. Niet droogge
legd werden de Zuider- en Oosterdel bij Broek op Langedijk. Voor de
verkaveling kon je hier goed zien wat oud of nieuw gebied was.Je had
rechte en bochtige sloten. De bochtige sloten waren vroeger oude kre
ken of eb- en vloed geulen.
Jarenlang was men bezig dit land in cultuur te brengen. Sloten werden
gegraven, oudere sloten werden uitgebaggerd om het land op te hogen.
Dit is in de Langedijk bijzonder veel gebeurd. Al dat water had zo zijn
voordelen. Als elders de gewassen door nachtvorst bevroren, bleven ze!
hier gespaard.
Ook werden sloten gegraven en dicht gegooid bij verkoop van land. De
nieuwe eigenaar groef dan een sloot rond zijn perceel om het beter toe
gankeljk te maken. Verder was het een mooie afscheiding. Bij erfenis
sen konden ook percelen in meerdere stukken worden gesplitst door
sloten te graven. Zo kwamen er door de eeuwen heen steeds meer diepe
sloten en de akkers werden kleiner. Zo ontstond de Geestmerambacht
een gebied van zo'n 5300 ha groot.
De bodem van het Geestmerambacht wordt gevormd door:
in de eerste plaats de strandwallen,ook wel oude duinlandschap genoem
Verder klei en veen en tenslotte nog de opgebaggerde gronden.
Het oudste is de strandwal van St.Pancras, waarvan het westelijk deel
het laagst is gelegen en om die reden wel eens "het oude strand" wordt
genoemd