-13-
Weer enkele jaren later gaat een Engels-Russisch leger bij Huisduinen
aan wal. Dij Bergen en Castricum wordt gevochten en ook hier is wel
het een en ander gebeurd.
Napoleon werd alleenheerser. Hij ronselde ook jonge Nederlanders
voor zijn leger. Bekend is zijn (mislukte) tocht naar Rusland.
In die onrustige tijden werd dit kasboek gemaakt.
Trouw deden de diakenen het werk waarvoor ze waren gevraagd door
de kerkleden: Gelden inzamelen voor de armen en deze ingezamelde
gelden verdelen onder de aan hun zorg toevertrouwde armen.
Ontvangsten en uitgaven noteerden ze.
Hun aan zwaar werk gewende vingers hadden wel eens moeite met het
hanteren van de pen.
Ook gaf de Nederlandse taal hen de nodige problemen.
Hen schreef, zoals men sprak. Het Westfriese dialect werd veelvul
dig gebruikt. In het vervolg van dit verhaal hoop ik dat wel te
laten zien..
Soms was men niet bij machte om goed te spellen. Meestal zie je
meteen wat men bedoelde te zeggen. Maar soms verhaspelde men de
woorden zo erg, dat ik bij het lezen niet of niet direct begreep,
wat men nu precies bedoelde. Zoals met het opschrift: gekollen tert
in het bos. Het duurde enige tijd voor ik er achter was, dat we nu
zouden geschreven hebben: Gecollecteerd met de bus.
Het lijkt wel of de onrust en het oorlogsrumoer aan de diakenen
voorbijging. Ik ontdekte slechts één zinnetje, wat in verband kan
staan met de oorlogshandelingen. In het jaar 1810 vond ik de
vermelding "aan een soldat geven 10 stuivers"
Verder niets. Waarom het werd gegeven, wie de soldaat was, -
dit alles wordt niet meegedeeld.
Ook valt enkele malen iets te merken van Franse invloeden, bijv.
"intreste van 't comtoer" (comptoir), "huurcedulle van het land"
Door middel van de inhoud van dit kasboek en enkele andere gegevens
hiermee combinerend, kreeg ik wel een vaag beeld van ons dorp in
die tijd. De bevolking was hoofdzakelijk agrarisch gericht.
Enkele grote boeren, wat meer kleinere boeren die vooral van vee
teelt leefden, maar ook wel wat landbouw hadden. Verder: arbeiders,
weduwen en ouden-van-dagen. Onder de laatsten moeten vooral de
ondersteunden worden gezocht.
De woningen en boerderijen stonden langs de Benedenweg en het Kerk
plein. Het viel me op, dat komend uit zuidelijke richting, het eerste
huis van St.Pancras (ongeveer ter hoogte van de "Stenen laan") werd
bewoond door een Arien Visser. Dit was in 1790. Honderd jaar later
woonde daar weer een Visser en nu wonen daar nog steeds mensen, die
zich "Visser" schrijven.
