De uit Leeuwarden afkomstige Alie Postma (1926-1987)
deed belangrijk koerierswerk voor de verzetsgroepen. Vrouwen
werden minder vaak staande gehouden door de Duitse politie of
landwachten.
Postma kwam in Friesland in contact met de Callantsoger Jan
Vos. Hij bracht haar in contact met het verzet.
Naast berichten vervoerde Postma ook wapens voor de gewa
pende tak van het verzet. Ook bracht ze onderduikers naar een
veilig adres.
Poldervaart door met zijn verzetswerk en bracht bijvoorbeeld
kopij voor het Parool naar verschillende drukkers.
Tenslotte mag in deze rij Piet Ott (1916-1981) niet ontbreken.
Ott was een belangrijk figuur in het verzet, zowel in de Zijpe als
in Callantsoog en Schagen. Ott had een coördinerende rol in de
illegaliteit in de Kop van Noord-Holland. Hij maakte plannen en
zocht er de juiste mensen bij. Bij verschillende acties voerde Ott
het bevel.
Schagen droeg dus zijn steentje bij als het ging om het actieve
verzet. Eigenlijk waren alle vormen en organisaties wel aanwezig
in de Magnusveste.
Het waren dappere mensen die een onbaatzuchtige, principiële
en gevaarlijke keuze maakten in het b elang van onze vrijheid.
Corrie Snoek (1915-1994) raakte door haar man, Menno
Poldervaart (zie hiervoor) betrokken bij het verzet. Al voor de
oorlog keerde zij zich tegen de NSB.
In de drukkerij werd dus een periode Vrij Nederland gedrukt.
Snoek speelde een belangrijke rol bij de vrijlating van haar man
die in 1944 was opgepakt door de SD.
Op de een of andere duistere wijze verdween het bewijsmateriaal,
exemplaren van Vrij Nederland, en werd dat vervangen door
exemplaren van het boek Prikkebeen.
Snoek vertelde de Duitse commandant dat ze dat boek drukten
om het hoofd boven water te houden in deze zware tijden. Pol
dervaart werd toen vrijgelaten.
Noten
Er werden bijvoorbeeld adressen gezocht voor onderduikers,
overvallen gepleegd op distributiekantoren en gemeentehuizen
om de bevolkingsregisters weg te halen.
Zeer risicovol was het vervoer van wapens en ook de wapenin-
structies die op verschillende plaatsen werden georganiseerd.
oorspronkelijk Bovendien zat er ook nog een Joods echtpaar bij Ott en zijn
vrouw in huis.
Het was, voor een deel, aan de voorzichtigheid van Ott te
danken dat er van zijn groep nooit iemand door de Duitsers
werd gepakt.
De broers Luider waren al in 1941 betrokken bij de illegaliteit.
Sjirk (1918-1974), Pieter (1920- Michiel (1921-1964),
Jan (1923-...) en Herman (1925-1975) kwamen
uit Den Helder. Nadat Den Helder zwaar getroffen werd na de
bombardementen in de meidagen van 1940 kwam de familie
Luider in Schagen terecht.
Sjirk was de leider van de broers. Hij begon met het opzetten van
een ondergrondse spionagedienst in de kop van Noord-Holland.
De verzamelde gegevens werden naar Enkhuizen gebracht. Van
daar werden ze doorgegeven aan Engeland.
Tevens hielden de Luiders zich bezig met het vervoer van
wapens, levensmiddelen en sabotagedaden. Ook hielpen ze
onderduikers.
Sjirk liep bijna tegen de lamp. Toen hij een jongeman had gehol
pen met een stamkaart (nodig om voedsel te krijgen) en bonnen
bleek deze figuur lid van de landwacht. Het risico bestond nu
dat de verzetsgroep waar de gebroeders deel van uit maakten
zou worden opgerold. De landwachter moest uit de weg worden
geruimd. Het plan mislukte echter. Later bleek gelukkig dat deze
landwachter zich bezig hield met de zwarte markt en werd opge
pakt door de Duitsers
Philip van der Zee
19
Literatuur.
E.P Barendrecht, A.C. Jansen, F.G.J. v. Zwam, 10 jaar
Muggenburg, Pirola 1994.
Benda-Beckmann Bas von. Het Oranjehotel. Een Duitse
gevangenis in Scheveningen. Querido 2019.
Blom, J.C.H. In de ban van goed en fout. Boom 2007.
Kakelepost, jaargang 2009, nummers 2 tm 4 en jaargang
2010, nummers 1 en 2. Artikelen geaschreven door Karel
Numan.
Roekel Evertjan van. Veldgrauw. Nederlanders in de Waffen-
SS. Spectrum 2019.
Verheijen Chris van der. Grijs verleden. Nederland en de
Tweede Wereldoorlog. Boom 2020.
1) Kakelepost, jaargang 2009, nummers 2 tm 4 en jaargang
2010, nummers 1en 2. Artikelen geaschreven door Karel Nu-
man. E.P Barendrecht, A.C. Jansen, F.G.J. v. Zwam, 10 jaar
Muggenburg, Pirola 1994.
2) De aanval op de munitietrein van 12 september 1944 in
Schagen was om te voorkomen dat deze munitie gebruikt zou
kunnen worden bij de Duitse tegenaanval tegen de Engelse
luchtlandingstroepen in Arnhem.
3) De periodisering komt uit Blom, p 36 en 37.
4) Van Roekel, p 39 en 405.
5) Von Benda-Beckmann. Op p 69 tm 74 staat een overzicht van
de laatste theorieën over de definitie en diverse takken van het
verzet.
6) Van der Heijden, p 307. Het is moeilijk precieze aantallen te
geven. Bovendien; wanneer reken je iemand tot het verzet?
Moet je een persoon die deel nam aan de Februaristaking,
maar daarna geen verzetsactiviteiten meer ondernam meetel
len of niet?
