Wat er met de ‘hoofdaanvoerder’ van het Nederlandse
‘foute personen’ en het terugkeren naar een gewenste vredes-
situatie. Daarbij pasten de geallieerden min of meer hetzelfde
principe toe als de Duitsers: ze stelden een waarnemend
burgemeester aan die moest samenwerken met de militaire
autoriteiten. In Schagen installeerde notaris De Boer op 9 mei
1945 Mr. Dr. Jan Buiskool als waarnemend burgemeester. Op
de bevrijdingsfoto’s in Schagen staat hij trots naast de Canadese
militairen. De keuze voor Buiskool was begrijpelijk. Voor de
Nadat Frinking van zijn taken in Schagen was ontheven, kreeg
de Magnusveste een nieuwe waarnemend burgemeester tijdens
de laatste oorlogsmaanden: D. Simoons. Een opvolger met een
wrange reputatie, want Simoons was een voormalig SD-agent
(Sicherheits Dienst) en hij had gediend in Kamp Westerbork.
Hij bleef tot het einde geloven in een voor de nazi’s gunstige
afloop van de oorlog. Dat bleek niet te kloppen, want op 7 mei
werd hij gearresteerd in Schagen en geboeid afgevoerd naar
Alkmaar.
Onder geallieerd militair bestuur
Met de capitulatie van de Duitse strijdkrachten in Nederland
keerde het openbaar bestuur niet direct terug naar het bestel van
voor de oorlog. De geallieerde strijdkrachten installeerden een
militair bestuur. De reden was dat er eerst orde op zaken gesteld
moest worden. Denk aan het doorlichten van de autoriteiten op
Historische Vereniging. Hetzelfde resultaat; Frinking is een
grote onbekende.
Collega historicus Maarten Noot uit Den Helder beaamde het
gebrek aan informatie over deze man en gafdeze aanvulling:
“Frinking vertrouwde niemand in het gemeentehuis. Logisch,
want hij werd waar mogelijk aan alle kanten gesaboteerd. Dat
werd zo erg dat hij zich omringde met leden van de Landwacht.
Na Dolle Dinsdag werd de gemeentesecretarie van Den Helder oorlog was hij advocaat en procureur en tevens wethouder
en loco-burgemeester in Schagen. Hij bleefwaarnemend
burgemeester tot eind 1945 (later werd Buiskool premier van
de kolonie Suriname). In 1946 kreeg Schagen weer een eigen
burgemeester in de persoon van Willem Jan Wognum. Daar
mee keerde de rust weer terug in het burgemeesterschap, die zo
kenmerkend was in de periode voor de oorlog. Wognum bleef
de gemeente besturen tot in 1970.
naar Schagen overgeplaatst. Bij de bevrijding op 5 mei 1945
verbood hij aanvankelijk de bevolking om de vlag uit te steken,
maar ’s avonds was hij toch ook tot de ontdekking gekomen
dat het Duitse leger gecapituleerd had en gaf hij het bevel
om zondagmorgen 6 mei de vlag te hijsen op de Watertoren.
Men moest voorzichtig zijn omdat het er wemelde van Duitse
gewapende troepen en Den Helder werd pas op 8 mei bevrijd.
De Binnenlandse Strijdkrachten hielden Frinking in de gaten en
hoewel hij had gedacht het bestuur van de stad over te kunnen
geven aan de geallieerde troepen, ging dat niet door. Hij werd op overheidsapparaat in de Tweede Wereldoorlog gebeurde?
8 mei s middags door de BS gearresteerd. De bekende schrijver
Anthony van Kampen bestempelde Frinking na de oorlog in
een publicatie als ‘een armzalige komediant’.”
Rijkscommissaris Seyss-Inquart verliet Nederland met een
marineschip richting Hamburg op 4 mei 1945 (de dag van de
capitulatie). Lang bleefhij niet op vrije voeten, want de Cana
dezen arresteerden hem in Hamburg. Seyss-Inquart behoorde
samen met Hermann Göring tot de 22 zware gevallen die voor
het gerecht kwamen tijdens het beroemde Proces van Neu
renberg. Hier werd hij aangeklaagd voor: misdrijven tegen de
vrede, oorlogsmisdrijven en misdaden tegen de menselijkheid.
Hoewel hij op één van de drie punten werd vrijgesproken, was
het eindvonnis van de rechter: de doodstraf (voltrokken op 15
oktober 1946 door ophanging).
Robert Witsen
7
Noten
Noten 1* en 2*: uit het boek ‘Schagen in Oorlogstijd’ door A. van
Graafeiland en K. Holtrop (1946).
De bevolking van Schagen komt massaal naar
de Markt bij de installatie van Jan Buiskool.
Meer lezen over Jan Buiskool: twee artikelen door Karel Numan in
De Kakelepost 2010 nummer 3 en 2011 nummer 2.
De installatie van waarnemend bur
gemeester Buiskool op 9 mei 1945.
Buiskool is de man rechts naast de
Canadese militair. Foto's: Niestadt-col-
lectie, Zijper Museum, Schagerbrug.
I
dM HÈ
A rlUl. C)
T x.
