I
b
BEKENDMAKING
Deze aanpak van de Winterhulp had succes en de inkomsten
uit Schagen namen flink toe. Later bleek dat de Winterhulp-
huis een nationaalsocialist in hart en nieren was, bleek ook uit
het noemen van een straat naar de Ridderkruisdrager Gerardus
Mooijman. Schagen was de eerste gemeente die dit initiatiefnam.
mocht spreken. Burgemeester Buitenhuis was ermee in zijn nop
jes en handelde tijdens zijn bestuur 79 overtredingen af waarvoor
in totaal een bedrag van 456 gulden aan boetes werd opgelegd.
De meeste strafzaken betroffen onvoldoende verduistering (van
de ramen s nachts) ofhet niet plaatsen van het verduisterings-
kapje op de fietsverlichting.
in Duitsland en was hij in Schagen verantwoordelijk voor de ar
restatie van Menno Poldervaart, drukker van het illegale blad Vrij
opbrengsten per inwoner werden omgerekend. Hoe hoger het be
drag per inwoner, des te succesvoller werd de NSB-burgemeester
Donaties Winterhulp als smeermiddel
Buitenhuis en zijn vrouw gaven in 1942 meteen het goede
voorbeeld en doneerden stevig aan de Winterhulp. De collectes
verloren onder zijn burgemeesterschap het ‘vrijwillige’ karakter.
Buitenhuis eerste NSB-burgemeester
Eenvoudig was ook de positie van een NSB-burgemeester niet.
Hoewel deze op meer bijval kon rekenen van de Duitse autori-
Buitenhuis bleefhier twee jaar burgemeester. Hij maakte promo
tie en werd op 8 juli 1944 burgemeester van Naarden. Dit bleef
hij tot de bevrijding in 1945. In april 1947 werd hij veroordeeld
tot zes jaar gevangenisstrafen ontzetting uit alle burgerrechten
voor de rest van zijn leven. Volgens het Rijksinstituut voor
was dit “Een meer dan gemid-
GEEN OBSTAKELS
OF VOORWERPEN
bevinden, die het verkeer belemmeren. Ingeval
vrachtauto's door sabotagehandelingen worden
beschadigd, worden door de Weermacht
strenge repressaillemaatregelen genomen.
Burgervader ook strafrechter
Om het gezag van burgemeesters te versterken kwam Seyss-
Inquart met de Verordening 99/1942. In het kort kwam het erop
teiten, moest hij net zo goed als de voorganger zien te schipperen neer dat in lokale strafzaken rond luchtbescherming, verduiste-
tussen het uitvoeren van bezettingsmaatregelen en ook nog eens ring, openbare orde en verkeersregeling, de burgemeester recht
de bevolking te vriend zien te houden. Een onmogelijke spagaat,
waarbij uiteindelijk het doorvoeren van maatregelen toch
prioriteit kreeg. “Willekeur en rechtsverkrachting waren ook
het kenmerk van burgemeester Buitenhuis. Het NSB-bestuur
werd een mislukking, veelal door eigen toedoen. Onze nieuwe
burgemeester wierp zich onmiddellijk op de Winterhulp, want
daarmee was het in Schagen toch wel treurig gesteld. In de lage
opbrengst hier moest een einde komen!”(1*)
Volgens de leer van het nationaalsocialisme kon er geen ar
moede bestaan, alleen in tijden van winterkou zou liefdadigheid
en incidentele ondersteuning eventueel nodig zijn. Hiervoor
werd in 1940 de Winterhulp opgericht. De oprichtingsakte stelt: Oorlogsdocumentatie (RIOD)
‘Het is de taak der Stichting om de in het bezette Nederlandsche delde straf”. Buitenhuis kreeg twee zaken zwaar aangerekend. Zo
gebied levende behoeftige Nederlandsche staatsburgers zonder had hij burgers aangewezen voor tewerkstelling (Arbeitseinsatz’)
aanzien des persoons hulp en ondersteuning te verschaffen’. De
hulp bestond uit waardebonnen, levensmiddelen en kleding.
Aanvankelijk kregen Joden ook steun, maar dat duurde niet lang. Nederland.
nieuwe partij zou pas in 1935 voor het eerst aan verkiezingen
deelnemen). Hij had het lage stamboeknummer 1003. Buiten
huis was bijzonder actief in de partij en was, onder andere, kring- gevonden. De kans op promotie nam daarmee toe. Dat Buiten
leider in ’t Gooi en Amsterdam. In 1938 werd hij fabrieksdirec
teur in Amsterdam. Zijn volgende stap werd de benoeming op
49-jarige leeftijd tot burgemeester van Schagen op 22 juli 1942.
Frinking een grote ‘onbekende’
Als Buitenhuis in juli 1944 vertrekt, komt er geen eigen burge
meester in Schagen meer. Vier maanden is de heer Grootes waar
nemend burgemeester. Op 28 november 1944 neemt Engelbert
Wie niets gaf, werd op een zwarte lijst gezet. Diverse ambtenaren Frinking dit stokje over; op dat moment de NSB-burgemeester
en bedrijven doneerden bewust via een bankbetaling om zicht- van Den Helder. Hij functioneert niet naar behoren zo blijkt.
baar te maken dat zij welwillend waren (wie immers in ongenade Frinking is vaak ziek en laat zijn taken versloffen. Dit leidt tot
viel bij de burgemeester, kon rekenen op tegenwerking vanuit de klachten over zijn prestaties door de Duitse autoriteiten. Vreemd
gemeente). genoeg zijn er over Frinking, in tegenstelling tot Buitenhuis, wei
nig bronnen te vinden. In het boek Schagen in Oorlogstijd maar
enkele regels. Op internet helemaal niets. Ook geen enkele foto.
De auteur heeft navraag gedaan bij de collega’s van de Helderse
6
Een officiële bekend
making van de laatste
oorlogsburgemeester:
D. Simoons.
Schagen, 11 April 1945
D« Wnd Burg******!*,.
D SIMOONS, LI
Dit is de enige bekende foto van Engelbert Frinking. Foto
met dank aan de Helderse Historische Vereniging.
De Burgemeester der gemeente Schagen
maakt in opdracht van den Ortskommandant
alhier bekend, dat de inwoners dienen zorg te
dragen, dat zich op straten en wegen in de
gemeente
