Mijn gedachten
I w I
bij Dodenherdenking
en Bevrijdingsdag
Bijna vijftig jaar na de bevrijding van Nederland werd ik geboren,
in 1992. Ook mijn ouders zijn ruimschoots na de Tweede We
reldoorlog geboren. Mijn grootouders waren nauwelijks tieners
tijdens de oorlog, toch zijn het hun herinneringen die de oorlog
voor mij tastbaar hebben gemaakt. In dit stuk beschrijfik hoe de
2010 heeft hij hierover contact opgenomen met de familie van
de vliegeniers. Nog indrukwekkender vind ik zijn herinneringen
aan de beschietingen op de trein die hij nam naar zijn school in
Den Helder. Het mooiste verhaal speelde zich echter rond de
bevrijding af Een aantal soldaten van het terugtrekkende Duitse
leger sliepen op een nacht in de stal van de boerderij van mijn
overgrootvader, nabij ’t Zand. Mijn opa, toen een jongen van
14 jaar oud, liep door het provisorische slaapvertrek en zag een
ijdens een redactievergadering kwam het
idee naar voren om persoonlijke verhalen te
schrijven over onze ervaringen met de Tweede
Wereldoorlog en de bevrijding. Karel Numan
schreef vervolgens zo’n stukje en ik ook. Karel
en ik schelen zo’n vijftig jaar in leeftijd, toch
speelt deze oorlog ook een rol in mijn leven en
eigenlijk in het leven van iedereen.
Het Tweede Wereldoorlog monument
in Schagen staat symbool voor mijn
bewustwording.
jaren kwam ook de wijsheid. Op de middelbare school werden
we verder onderwezen over de oorlog en werd de impact van
een bezetting mij al duidelijker. Ook over alle andere verschrik
kingen begon ik een beeld te vormen. Ondertussen kon ik al
beter begrijpen waarom de Tweede Wereldoorlog zo’n grote rol
Tweede Wereldoorlog een rol heeft gespeeld in mijn leven en hoe is blijven spelen in ons bewustzijn. Op deze manier begon ik ook
mijn beeld hierover is veranderd. te begrijpen waarom Dodenherdenking en Bevrijdingsdag zulke
grote nationale gebeurtenissen zijn.
Na de middelbare school begon ik met de lerarenopleiding,
ik werd geschiedenisdocent. Tijdens deze studie bezocht ik
ook meerdere concentratiekampen. Ik ging naar Westerbork,
Thercsienstadt, Auschwitz en het Getto van Warschau. Ik las veel
historische boeken, keek naar films en sprak met mijn grootou
ders. Al deze momenten maakten de oorlog steeds concreter, het
werd enigszins tastbaar. Hierdoor veranderden mijn gedachtes
over de wereldoorlogen. Ik vond het niet meer zozeer spannend,
veel meer vond ik het geheel onvoorstelbaar. Ik kon en kan niet
begrijpen hoe een volk in staat kon zijn om een ander volk uit te
roeien. Ook begreep ik niet hoe een generatie jongvolwassenen
kon besluiten om op zo’n grote schaal hun leven te riskeren.
Het verleden heeft mij altijd geïnteresseerd. De wereldoorlogen
worden door veel jonge kinderen gezien als spannend, ik was
hierop geen uitzondering. Op de basisschool leerden we over de
oorlog, opa en oma vertelden verhalen en verschillende speel
films maakten een onuitwisbare indruk.
Ook zie ik nog helder voor mij hoe ik aan de hand van mijn
moeder naar de Dodenherdenking liep, bij het monument aan
het eind van de Stationsweg (we woonden toentertijd aan de
Spoorlaan). Een indrukwekkende gebeurtenis was de stilte om
20:00, maar ook een die ik op jonge leeftijd niet zo goed kon
plaatsen. Het was lastig voor te stellen waarom al die mensen
zoveel waarde hechtten aan onze vrijheid, een verworvenheid
die voor mij volkomen vanzelfsprekend was. De verhalen over de Vooral de vertellingen van mijn opa, Jaap de Wit, maakten grote
treinbeschieting kende ik toen overigens nog niet. Dat de oorlog indruk op mij. Opa vertelde hoe hij met zijn vader als een van
zo dicht bij mijn ouderlijk huis zijn sporen heeft nagelaten hoorde de eerste aankwam bij een neergehaald Brits vliegtuig. Rond
ik pas jaren later.
Wanneer ik ging buitenspelen liepen mijn broer en ik soms
naar de bunker aan de Zuiderweg. Op jonge leeftijd wist ik dit
opmerkelijke object te koppelen aan de Tweede Wereldoorlog,
waarvoor het gediend heeft wist ik niet. Informatie inwinnen
deed ik niet, het was veel leuker om te proberen stenen door de
rasters van de bunker te gooien. De Tweede Wereldoorlog bleef
voor mij de spannende gebeurtenis uit het verleden. Maar met de
IO i ^5
10
i>ll yiLIJ N VOOR
ÜC’''
:OW| VRIJIIFID
