Deel 5
‘Wy hebben, God lof, Pieter Nanningsz. mede ter confessie
gekregen, zonder torture sulx dat wy sonder twijffel de
grond en gerechte waerheid van de sake van als wel sullen
bekomen’ Bovendien moest Sonoy courage tonen om het land
Nadat Pieter Nanningsz. bekend had dat hij in opdracht van
een negental burgers uit verschillende steden de Spanjaarden
had geholpen kon de bijzondere onderzoekscommissie verder
met haar werk (2). De speurtocht naar de aanstichters van het
verraad in het Noorderkwartier werd met hernieuwde energie
voortgezet.
over Jan Jeroensz. Het is mooi beschreven door Henk van
Nierop in zijn boek ‘Het verraad van het Noorderkwartier’.
Terug naar het Noorderkwartier
Het beste voorbeeld van wat oorlog en spanning met mensen
doet, zowel daders als slachtoffers, is misschien wel het verhaal
Probleem was dat de meeste verdachten als zogenaamde
glippers naar Spaans gebied, met name Amsterdam, waren
gevlucht (3).
Er waren er echter ook een aantal teruggekeerd. Vlak na hun
terugkeer waren de brandstichtingen, en andere acties om de
Spanjaarden te helpen, begonnen. Zeer verdacht in de ogen
van de commissie. Sonoy werd dan ook aangespoord door de
commissie:
Ironisch genoeg zien we tegelijkertijd dat in de Kop van Noord-
Holland de vervolging van de katholieken zijn hoogtepunt en
ontknoping naderde. De stadhouder zou er nog een belangrijke
rol in spelen...
De opleiding moest er voor zorgen dat er goede bestuurders en
dominees beschikbaar kwamen in het gebied dat, zo realiseerde
Willem zich waarschijnlijk langzamerhand, in de toekomst wel
eens een onafhankelijke staat zou kunnen worden.
Ook werd door Oranje bepaald dat dit nieuwe instituut een
bolwerk tegen tirannie en religieuze onderdrukking zou
moeten zijn (1).
p 8 februari 1575 werd in de Noordelijke
Nederlanden de eerste universiteit opgericht
in Leiden door Willem van Oranje, als dank aan de
Leidenaren voor hun volharding en dapperheid in de
strijd tijdens de belegering van de Spanjaarden.
Willem van Oranje. Anoniem.
De martelaren
van Schagen
12
