SCHAGER
1 limit'
lijmt! fcm-,
Ëssgsss?
Dienstplicht afkopen tot 1899 met sturen van vervanger
■-J Mwltllit- WiwM
met vooruitziende blik ingevoerd. Iedereen werd geregistreerd
Op papier was de dienstplicht gemakkelijker bedacht dan uitge
voerd. Om het laten functioneren moest de overheid beschik
ken over een sluitende administratie van haar ingezetenen. Een
nieuwe burgeradministratie werd in Frankrijk grootschalig en
verleden was dat leed grotendeels voorbehouden aan vrijwil
lig dienende militairen, maar nu waren er ook grote aantallen
dienstplichtigen die het leven lieten. Er waren diverse Franse
ouders die hun zonen een wat ‘onzijdige’ naam gaven bij de
geboorte en deze niet als zoon, maar als dochter bij de gemeen
telijke overheid lieten registreren. Zo zou er in de toekomst geen
oproep tot dienstplicht volgen, want vrouwen waren immers
vrijgesteld.
opgeven. Deze nieuwe administratie van haar inwoners bood
de overheid allerlei mogelijkheden voor het voeren van beleid.
Van het innen van belasting tot het mobiliseren van menskracht
voor oorlogshandelingen.
Naar een moderne staat
Aan deze situatie kwam een einde na de Franse Revolutie. Na
poleon, de nieuwe heerser over Frankrijk, zag zich geplaatst te
genover veel vijanden (landen met een monarchie die de nieuwe Angst voor conscriptie
De invoering van de burgerlijke administratie mag gerust een
huzarenstukje worden genoemd. De Franse bevolking kwam
er snel achter dat met name aan de conscriptie risico’s waren
den benodigde militairen waren niet te halen met beroepssolda- verbonden. De grote Napoleontische veldtochten leverden niet
ten. Het waren er te weinig en het zou te duur worden. Zo voerde alleen successen op, maar ook veel doden en verminkten. In het
Napoleon in 1798 de conscriptie (dienstplicht) in. Hierin werd
vastgelegd dat alle mannen binnen bepaalde leeftijdsgrenzen
opgeroepen konden worden voor militaire dienst.
Franse republiek met haar nieuwe vrijheden maar al te graag
zagen verdwijnen). Daarnaast had Napoleon expansieplannen
om het Franse grondgebied uit te breiden. De grote hoeveelhe-
n 1811, Nederland in de Franse tijd, werd de
dienstplicht ingevoerd. Het was iets nieuws.
Om de pijn te verzachten konden miliciens, die
ingeloot waren, hun verplichtingen afkopen
door het sturen van een vervanger. Dit zoge
naamde rempla^antenstelsel zag het levenslicht
onder Koning Willem I. Om diverse redenen
werd het eind 19e eeuw afgeschaft.
Maar welke jongemannen uit Schagen maakten
tussen 1850 en 1899 gebruik van deze bijzon
dere ontsnappingsclausule?
Militaire bescherming van de bevolking is van alle tijden. Toch
was deelname aan het ‘militaire bedrijf’ vrijwel altijd een vrijwil
lige aangelegenheid. Tot in de Bataafse Republiek bestond
de Nederlandse krijgsmacht uit twee hoofdelementen: een
beroepsleger en schutterijen. De ‘Nederlandse’ legers van Wil
lem van Oranje bestonden voor een heel groot deel uit buiten
landers. Het waren huursoldaten die voor betaling aan de strijd
deelnamen. Ten tijde van een crisis huurde de Republiek der
Verenigde Nederlanden simpelweg meer beroepsmilitairen in,
ongeacht hun nationaliteit. Voor lokale bescherming waren er de
schutterijen, maar ook deze bestonden uit vrijwilligers. Natuur
lijk had de burgerbevolking te lijden onder oorlogen, maar actief met naam en toenaam. Wie geen naam had, moest er één
deelnemen als strijder bleef een vrijwillige keuze.
0 Frtxm 1B8B-
---
tw—ssr’ixrtt ui
C \-
MMS?
I
',U'
4
Voorpagina van de Schager Courant 9 februari 1888. De
jaarlijkse loting vindt plaats in het Raadhuis aan de Markt.
Remplaganten
uit Schagen in de 19e eeuw
’’TTO. -r
Cemeuite Schagen. It
Bekendmaking-
ru.r<,r k n a I <- v i n K.
loting
NATIOXAU MIUTIE.
a- -*■3 1
Siste Jarg^*-
I. WINKEL. --
B.rr.u MW»»»» W
GIWNDBEUSTIMI.
•■„’tssKiïs*
alnnauiliiri
xatwsalk militie.
- - -I-1"
