In de leenkamer Graaf van Holland VIII Friesland 1254-
De vier kinderen van Willem II van Beieren van Schagen en
de Stoute niet zo vlot verloopt als hij had gehoopt, roept hij zijn
ridders op om met soldaten naar Neuss te trekken. Willem gaat
aan het hoofd van een contingent Haarlemmers naar Neuss.
Karel de Stoute ziet zich genoodzaakt na bijna een jaar in juni
1475 het beleg van Neuss af te breken en zijn troepen terug te
trekken, omdat de Duitse keizer zich er mee bemoeit en Karel
genoodzaakt is met de keizer tot een akkoord te komen.
Willem keert als ridder terug naar Haarlem.
haar grootmoeder (datum 15 februari 1502).
Hieruit blijkt dat Willem van Beieren van Schagen is overleden,
vermoedelijk aan het eind van 1501 ofhet begin van 1502. Data
in de leenkamers kunnen weinig tot veel ‘achterlopen’, omdat
handelingen wel op die datum worden ingeschreven, maar
daarvoor en soms ruim voor die datum worden verricht.
Verder is duidelijk dat zijn vrouw Jonkvrouw Duve Jacobsdoch-
ter Raat heet. Zij hebben in ieder geval een zoon: Jacob
De moeder van Duve Jacobsdocher is waarschijnlijk Aechte Jan
Pietersdochter.
In de leenkamer Polanen 1290-1650 (1) tenslotte staat op
26 september 1525 genoteerd: Aechte van Schagen Willems
dochter na overdracht op 28-7-1525 door Ysbrant van Scoten.
(jsbrant van Schoten is de broer van haar zwager)
Op 11 mei 1541 staat de volgende aantekening: Aechte van
Schagen en haar zuster Janne van Schagen, weduwe van
Ghijsbrecht van Schaghen (moet zijn: Schoten), verklaren dat
de rente is afgelost, welke verklaring door Claes van Matenesse
is overgelegd.
van Scagen. Floris van Boekhorst is de man van hun zuster
Janne, hun zwager dus. Willem is nog onmondig in 1508, nog
geen 25 jaar oud dus. In 1518 leeft hij niet meer. Getuige de
aantekening in dezelfde leenkamer op 4 februari 1518: Jonk-
vrouwe Janne van Schagen, hulde door Evert de Gras, bij dode
van haar broer Willem van Schagen.
De kinderen van Willem II
Uit het huwelijk van Willem (de tweede, de jongste zoon) en
Duve/Duifke/Douven Jacobsdr Raat werden vier kinderen
geboren. Ook van hen zijn de geboortedata niet overgeleverd.
Het gaat om twee zonen, Jacob en Willem, en twee dochters,
Aechte en Janne (Johanna).
In de registers van de leenkamer van Wassenaar 1226-1744
staat deze aantekening: Jonkvrouwe Duve Jacobsdochter,
weduwe van Willem van Scaghen, hulde door haar zoon
Jacob van Scagen, bij dode van Aechte Jan Pieterszoonsdochter
(datum 31 januari 1502)
In de leenkamer van Graaf van Holland III Rijnland 1222
1650 staat het volgende: Hendrik van Alkemade bij overdracht
door Floris van de Boekhorst voor Duve Raat, weduwe Wil
lem van Schagen, Floris’ schoonmoeder en Hendriks nicht,
die aankwam van Heilwig, dochter van Hendrik van Alkemade,
zal geregeld zijn voordat Willem naar Neuss vertrekt. Waarom
Willem aan de oproep van Karel de Stoute gehoor geeft en naar
Neuss gaat en niet Jan, zou wel eens te maken kunnen hebben
met het feit dat Willem nog geen ridder is en Jan al wel. De
mogelijkheid bestond bovendien dat Willem zou sneuvelen
en ook dat zal een reden geweest zijn voor de wisseling van de
wacht. Het feit dat Willem als enige van drie zonen nog geen
ridder was kan echter zwaar gewogen hebben. Er kan nog een
tweede reden zijn geweest. De Van Beierens hadden banden
met Haarlem gekregen, vermoedelijk door de goede relatie met Jacob, zoon van Willem II is overleden, maar eveneens dat deze
de Van Berckenrodes, die een voorname rol speelden in die
stad. Willem van Beieren had altijd al goede contacten met Den
Haag, zijn huis stond daar, zijn kinderen zijn er vermoedelijk
allemaal geboren. Zijn schoonmoeder woonde er en Willem en
zijn vrouw zouden het huis waarin zijn schoonmoeder woonde,
Jacob een broer heeft: Willem, die dus naar zijn grootvader
Willem van Beieren de bastaard van Holland is vernoemd. Dat
blijkt ook uit het volgende.
In de leenkamer Wassenaar 1226-1744 wordt op 10 decem
ber 1508 aangetekend: Willem van Scagen, onmondig, hulde
bij haar dood erven. Dat is ook gebeurd. Dat wil zeggen, Willem door Floris van der Boechorst, bij dode van zijn broer Jacob
heeft het huis geërfd, want zijn vrouw Johanna is voor de dood
van haar moeder, die stierf in 1456, overleden.
De andere, tweede reden waarom Willem zich voelde aan
getrokken tot Haarlem kan te maken hebben met een vrouw.
Zijn Helena woonde mogelijk in ofbij Haarlem en ze heette
Duve Jacobsdr Raat/Raidt/Raedt. Wanneer ze zijn getrouwd is
onbekend, maar het zal gebeurd zijn in de zeventiger jaren van
de 15e eeuw.
Burghorn krijgt een andere heer
Voordat Willem met het contingent Haarlemmers naar Neuss
trekt, wordt geregeld dat zijn broer Jan de heerlijkheid Burghorn
tijdelijk in leen krijgt. Karel de Stoute gaat daarmee akkoord. Dit 1649 vinden we op de datum van 15 juni 1500: Jan van Scha
gen voor Jacob van Schagen, zijn neef, bij dode van Willem,
diens vader. Jan van Schagen is de zoon van Jan van Schagen, de
kleinzoon dus van Willem van Beieren, bastaard van Holland.
Deze Jan heeft een neefJacob (zie hierboven) van wie de vader
Willem is overleden. Deze Willem is dus niet overleden in 1501
of1502, maar al voor 15 juni 1500.
In dezelfde leenkamer staat bij de datum 21 augustus 1508:
Joost van Brederode voor Willem van Schagen, zijn neef, bij
dode van Jacob, diens broer. Hieruit blijkt dat de genoemde
Aechte Willemsdochter kan in 1525 de dochter zijn van maar
één Willem en dat is Willem II, die voor 15 juni 1500 is overle
den. Alle andere Van Beierens van Schagen die Willem heten,
zijn overleden ofnog te jong. Aechte heeft een zus die Janne
heet. Deze Janne is eerst getrouwd met Floris van Boekhorst en
na diens overlijden met Gijsbrecht van Schoten.
Naam van de Auteur
21
