Het juryrapport
In het rapport van de jury lezen we: "De duikersluis in eigen
dom en onder beheer van Het Hoogheemraadschap Hollands
Noorderkwartier is uitgevoerd als een uitwateringssluisje in
combinatie met een in baksteen gemetselde gewelforug. De
keermuur is gebouwd tegen de westzijde van de brug en is
deels uitgevoerd als betonconstructie. Hierin bevindt zich een
opening met een hefdeurtje of hefschuif als afsluitmiddel met
daarboven een bewegingswerk met tandheugel. De brug bezat
houten leuningen.
Restauratie: De bakstenen duikersluis verkeerde al enkele jaren
in een zeer slechte staat. Grote delen van het metselwerk waren
gescheurd door ondermeer wortelgroei. Op enkele plaatsen
ontbrak zelfs het metselwerk. De houten leuningen waren deels
rot.
Bij de restauratie gold de bestaande configuratie als uitgangs
punt. De in te boeten nieuwe bakstenen zijn uiterlijk gelijk aan
de omliggende stenen. Tijdens de restauratie werd de sluitsteen
van de westelijke toog teruggevonden. Deze nog zeer gave steen
droeg het jaartal 1739. Aan weerszijden van de brug is nu een
leuning geplaatst met gietijzeren balusters.
De conclusie van de jury
De jury heeft grote waardering voor de wijze waarop de sluis
is gerestaureerd. De omgeving is duidelijk aantrekkelijker
geworden. Een pluspunt is het informatiepaneel bij de sluis.
Een minpunt is de toepassing van gezaagde stenen in het
vlechtwerk. De restauratie met rode strengpersstenen doet nu
nog enige aforeuk aan het geheel maar deze stenen zullen hun
hardheid langzamerhand wel kwijtraken. De jury oordeelt dat
de vervanging van de houten leuningwerken door de overigens
fraaie monumentale ijzeren hekwerken met gietijzeren balusters
in historisch perspectief niet de juiste keuze is."
Slotsom
Het bovenstaande juryrapport leidde tot het toekennen van
de derde prijs, een opsteker dus voor de gemeente Schagen dat
hiermee een mooi historisch monument van cultuurhistorische
waarde rijker is.
De Oudedijk maakt deel uit van een geliefde fiets- en wandel
route waardoor de vele bewoners van het aangelegen vakantie
park en passanten het kunstwerk zien. Een belangrijk object in
de geschiedenis van de polder Burghorn waarover veel onenig
heid is geweest.
Hartekreet
Twintig jaar na onze brief is de restauratie van de duikersluis
gerealiseerd. Misschien wordt het raadsel rond de verdwenen
hardstenen hectometerpalen ooit nog eens opgelost, tenslotte
zijn er mensen die de palen verwijderd hebben en zijn ze ergens
naartoe gebracht.
De westkant van
de sluis in 1978
(links) en 2017
Bronnen
Kakelepost 12e jrg no2 mei 1997 p.2
Juryrapport HSSN- prijs 2017
Toelichting bij aanmelding HSSN prijs 2017
Ruud van de Pol
- 15
Kakelepost 04 17.indd 15
29-11-17 16-45