explicatie van de man aan wie ik mijn 43-jarige carrière in de
financiële dienstverlening dank, opende zich het hemelgewelf,
viel een stralend wit licht over mij heen, en begreep ik eensklaps
het geheim van het dubbel boekhouden.
Wandschilderingen
Waarom vertel ik u dit. Welnu, het verhaal van Karel Numan in
de vorige Kakelepost, met name de kleurafoeeldingen op het
omslag, brachten mij terug in de kamer waarin ik drie jaar heb
gewerkt, de kamer waar ik Het Licht zag. Daar prijkten ze aan de
wand. Niet alleen het tableau dat nog op de zolder van Vreeburg
is te zien. Dat besloeg alleen de noordelijke zijde van de kamer.
Van de zolder tot de lambrisering had Gouwenberg zijn oogap
peltjes laten omringen door taferelen van rijk geornamenteerde
terrassen, wenkende vergezichten, kastelen, vijvers, vogels en
kinderen. Een paradijs op aarde. Het gezin Gouwenberg was op
14 mei 1903 vanuit Den Helder in Schagen komen wonen. De
kinderen waren vijfjaar, vier jaar, twee jaar en de jongste negen
maanden oud. Nu zijn er twee opties. Ofwel Gouwenberg liet
de kinderkamer decoreren in 1903, wat gelet op de leeftijden
past bij de idyllische voorstellingen die voor opgroeiende kleu
ters lijken bestemd. Ofwel hij liet het doen na de verbouwing in
1913, met afoeeldingen die voor kinderen van vijftien, veertien,
twaalfen tien jaar te oubollig ogen. Het ziet er daarom naar uit
dat de kinderkamer de brand ongeschonden heeft doorstaan.
Tussen dezelfde decoraties controleerde ik drieënzestig jaar
later de boeken van onze klanten en nog eens eenenvijftig jaar
later schrijfik dit artikel. De tijdmachine slingert me een dikke
eeuw terug.
De kunstenaar was de Alkmaarse winkelier in schildersbe
nodigdheden, tevens huis-, decoratie- en decorschilder Theo
Groothuizen(1882-1963). Zijn in 1902 begonnen bedrijf
bestaat nog steeds. Theo Groothuizen is een tweede knipoog in
mijn levensgeschiedenis. Want nu ik zijn naam en professie ken
is me duidelijk geworden dat ik met zijn kleinzoon Bert in de
klas heb gezeten op het Alkmaarse Petrus Canisius-lyceum en
waarom Bert uitblonk in tekenen. Nu pas lees ik in de Kakele
post dat ik mijn loopbaan ben begonnen in een door zijn opa
gedecoreerde kamer.
«rail!!!
Atelier Eckmann
Er is een derde link die mij met huize Gouwenberg verbindt.
Karel Numan schrijft: 'Het herenhuis Gouwenberg heefi nog even
dienst gedaan als noodsecretarie tijdens de sloop van het oude en de
bouw van het nieuwe raadhuis aan de Markt. Ten slotte heefi het ook
nog even het kantoor van accountantsbureau Van der Laan gehuis
vest.' Ook hebben er halverwege de jaren vijftig van de vorige
eeuw de naaimachines gesnord van lingerieatelier Eckmann.
De ramen aan de voorzijde waren tot halverwege bedekt met
vitrages. Als 8-jarigen klommen wij op de vensterbanken om
een blik te werpen op de naaimeisjes, die wij om de een of
andere lang vervlogen reden de moordgrieten noemden. Later
verhuisde het atelier naar deThorbeckestraat waar, hoe curieus
wil je het hebben, mijn moeder er ging werken.
Benauwde ogenblikken
In mijn vierde herinnering ben ik eveneens een jaar of acht. Tus
sen 't Vosje en het huis van Gouwenberg zat een ruimte van om
en nabij vijfentwintig centimeter. Wat doen kleine jongens als ze
een kruip-door-sluip-door-opening zien? Zijwaarts wurmde ik
mezelfertussen; de spleet werd allengs nauwer. Ik kwam klem te
zitten en bracht benauwde ogenblikken door. Zonder het trek-
werk van mijn vriendje Maarten Groot had de brandweer eraan
te pas moeten komen om mij te bevrijden. Zo ben ik om meer
dan een reden verbonden met het herenhuis Gouwenberg.
Toevalligheden? Oflijnen op de tafel van de hemelse Archi
tect? Johannes Gouwenberg en Theo Groothuizen, overtuigde
katholieken, zouden niet hebben getwijfeld. Zelfhoud ik alle
opties open.
Foto uit 1970. Het door Boersma in 1913 herbouwde
pand is er deels op te zien, het nieuwe Vosje helemaal.
Huize Gouwenberg heeft al de sloopkogel op bezoek
gehad. 't Vosje zou spoedig volgen.
Foto uit 1970. De sloop van 't Vosje en huize Gou
wenberg is voltooid. De oude Nieuwstraat is ook
platgegooid. De nieuwe Nieuwstraat maakt de weg
vrij voor het in wording zijnde Makadocentrum en
de nog te bouwen wijk Groeneweg.
Peter Groenveld -
19
Kakelepost_03_17.indd 19
12-10-17 10:15