In het jaar 1867 brachten de auteurs Jacob
van Lennep en Jan ter Gouw onder de titel
'De Uithangteekens' een geschiedkundig
standaardwerk uit over de afoeeldingen en tek
sten op uithangborden, gevelstenen etc.
waar dan ook in Nederland.
Ter voorbereiding op dit immense werk hadden zij,
schriftelijk en in dagbladen en tijdschriften, de Neder
landse bevolking gevraagd bronmateriaal in te zenden.
De auteurs werden overstelpt met reacties. Onder de
talloze organisaties en personen die de publicatie van het
boek mogelijk maakten door ervoor in te tekenen staat
de naam vermeld van Gerhardus Langenberg. Kan dit de
Gerhardus Langenberg zijn geweest die van 1878 tot zijn
dood in 1889 burgemeester van Schagen was? Wie de
bijdragen uit Schagen leverde(n) wordt niet vermeld. In
elk geval is het aan de toenmalige inzender(s) te danken
dat in dit 991 pagina's tellende, vermakelijke, boek de
volgende vermeldingen zijn opgenomen.
Pagina 178:
Zoo kwam te Amsterdam al in de 17de eeuw op 't Rok-in bij de
Beurs een koffiehuis de Beurs, nevens de Nieuwe Kerk, waarvan
de toren in de steek bleef, een Onvolmaakte Toren, en bij 't Post
kantoor de Koerier. Herbergen, bij markten gelegen, hadden de
affieelding dier markt, of een zinspeling op 'tgeen daar verkocht
werd, uithangen. Zoo ziet men nog op den hoek der Rosmarijn-
steeg een schilderijtje van de Boom- en Bloemmarkt, dat schier
onkenbaar is geworden - en ook niet meer herkend behoefi te
worden, nu die eenmaal zoo bloeiende en druk bezochte mark
ten zelve verdwenen zijn. Op de Groenmarkt waren er verschei
dene, onder andere de Nobele Groenmarkt; bij de voormalige
Ossemarkt zag men het Boertje van Schagen en de Liggende Os
uithangen, en bij de Varkenmarkt weleer Spek en Ham.
Pagina 631:
En terzelfde tijde opende een Schagerboer een kroeg bij de Am-
sterdamsche Ossenmarkt en hing almede zich zelven uit; doch
zijn rijm is te gelijk met het oude uithangbord verloren geraakt;
terwijl alleen de naam 't Boertje van Schagen overbleef.
Pagina 651:
Voor een luifel te Schagen stond een boer geschilderd, die schreide
bij zijn stervende koe, met het bijschrifi:
In de Bedrukte Boer
Zie hoe die arme duivel krijt,
Omdat zijn koe op sterven leyt.
Ik wed hij wis zijn wyf wel voor de koe zou geven;
't Wyf doet maar quaet: de koegeefi melk om van te leven.
Pagina 825:
Een hoefsmid te Schagen had het Witte Paard op zijn luifel en
daaronder:
In 't Witte Paard worden de paarden haar hoeven met ijser
beslagen,
Dat men de menschen dat meê kon doen, zij hoefden dan
geen schoenen te dragen.
Het zou alleraardigst zijn te weten wie 't Boertje van Scha
gen was, wie de Bedrukte Boer en wie de hoefsmid van het
Witte Paard.
De Uithangteekens
Het boek 'De Uithangteekens' werd in 1868 uitgegeven door
Gebroeders Kraay in Amsterdam. De tekst is integraal te lezen
op www.dbnl.org/tekst/lenn006uith01_01
Peter Groenveld
11
Kakelepost_02_2017_20p.indd 11
19-06-17 11:34
