Rectificatie
betreffende Rapenburg
Perceel A290
De beide laatste percelen aan de Nieuwstraat aan de westkant
hebben een geheel eigen en zeer ingewikkelde geschiedenis
vanaf ongeveer 1860. In dat jaar wordt Anthonij Deutekom
eigenaar van perceel A290 en Jan Dorbeck eigenaar van perceel
A291. Vanafdie jaren heeft er door boedelscheiding sloop en
verkoop een voortdurende splitsing en verandering van perce
len plaats. Uiteindelijk vinden we op het oorspronkelijke perceel
A290 een logement gedreven door Anthonie Brantenaar, die
volgens het wijkregister van 1910 woont op Nieuwstraat 100, in
1921 op Nieuwstraat 101. De in de oorlog vermoorde Joseph
de Jong woont in 1910 op nummer 101. Uiteindelijk komt het
perceel in handen van de Handels- en Produktiemaatschappij
v/h As Deutekom en "Handelsmij. Het Zuiden", wordt het hele
perceel bouwterrein en komt tenslotte, resp. in 1978 en 1984, in
handen van de Raiffeisen-Boerenleenbank, nu de ^BO-bank.
Interessant is nog dat vanafhet perceel A 290, in handen van
Deutekom, een doorsteek gemaakt wordt naar het Noord. Het
pand dat daar een een meter of wat van het water staat en vanaf
1855 eigendom is van Deutekom, huisvest later de slagerij van
de familie Ploeger, die er ook zijn magazijn had.
Perceel A291
Ook perceel A291, het perceel op de hoek van de Nieuwstraat
en het water langs het Rapenpad, maakt veel mee. Er wordt
gewoond, gehandeld, gewerkt. In 1967 is het een erfin het bezit
van Arie Jonkman, koopman en caféhouder. Vervolgens komt
het via vererving in handen van zijn zoon de constructiebank
werker Pieter Jonkman. Hij verkoopt het erfin 1977 van B.Q
van Kampen Holding BV, er komt een cafetaria met bovenhuis
en erf Na 1989 is het erfbezit van Scholtens BouwbedrijfB.V
Er staan nu winkelpanden en bovenwoningen op.
Bronnen
prrr>.. ,'T< T 4
//-KJ
In het eerste deel van het artikel over de Nieuwstraat heb ik
het ook kort over Rapenburg en noem dat huis daar een rid
derhofstede. Dat is ten onrechte, zoals een oplettende lezer
- Jan Keuken uit Niedorp - heeft opgemerkt. Terecht staat
dat niet in mijn veldnamenboek en ook niet in het grote
artikel over Rapenburg in de Kakeleposten van april en juli
2011 (26e jaargang). Ik heb mijn eigen aantekeningen ver
keerd gelezen, Niet verkeerd geïnterpreteerd, eenvoudigweg
verkeerd gelezen. Ik zal u laten zien hoe dat zit. Maar eerst,
ik was ook weer niet zo verbaasd. Het slot Schagen heet wel
degelijk een ridderhofstede, de mannen die de heerlijkheid
Schagen 'hadden' waren ridders, ook Johan van Beijeren die
daar 'huisde' tot zijn dood in 1618. Rapenburg is een poos
hun bezit geweest en toen Peeoom (sic!) in 1612 dat bezit
overnam deed hij dat in de vorm van erfpacht. Het huis
Rapenburg was dus bezit van de ridders Van Beijeren. Re
den waarom ik niet meteen achter met asem kwam.
Hier volgt de transcriptie van de transportakte van 1612.
Wij Albert Cornelisz ende Cornells Wijbrantsz Schepenen binnen
Schagen oirconden ende kennen eenen jegelijcken dat voor ons
gecompareert is Cornelis Jacobsz Peeoom onsen medepoorter ende
bekende voor hem ende sijnen erven in erffpachte geaccepteert
te hebben van de Edele welgebooren Heere Johan vrijhere tot Scha
gen Barsingerhorn ende Heringhuijsen enz. Heer der adelijcke
huijserij ende ridderhofstede Schengen en Cortenhorn sekere
huijsinghe ende erve metten boomgaerde onder de voorscreven
huijsinghegenaemt Raepenburch gehorich mitsgaders een huijsken
daer Jan Trijn Jacobsdr Knapes in woonende is en voor de voor
screven boomgaerde staende, gelijck hij deselve alsnoch voor
sijne naecomelingen in erffpachte accepteert ende aenneemt bij
desen op manieren en condities hier naevolgende....
Mijn fout zat in het lezen van Schagen voor Schengen. De
geschreven woorden lijken stevig op elkaar en op Schen-
gen was ik toen ik de transportakte voor het eerst las niet
verdacht. Kathrijne van Schengen was echter de grootmoe
der van genoemde Johan van Beijeren en langs die weg
was hij ook verbonden met en aan Schengen. Indertijd heb
ik Cortenhorn niet kunnen lezen (nu wel dus) en had dat
open gelaten.
Tiende penning 1544, 1557 en 1561
Generale Pachten en verpondingen 1595, 1605,
1610, 1615, 1623, 1632, 1633, 1638, 1660, 1665,
1670, 1677, 1687, 1693, 1698, 1711, 1723, 1730,
1751 en 1768.
Het verpondingsregister van 1686 en 1803.
Transportregisters vanaf 1556 tot 1811
Hypotheken vier vanaf 1832 tot begin 20e eeuw
Gaardersarchieven Schagen
Doop-, trouw en begraafboeken van Schagen.
Kadastrale gegevens betreffende Schagen, verza
meld door Erik Visser
Vele artikelen in de Kakelepost
.w\V.s
1^^)
'(ji}-9*'I***- if-'-*
De laatste drie woorden van de vijfde regel zijn
Schengen en Cortenhoven.
10
Karel Numan
Karel Numan