Oroote Openbare Vrijwillige
VERKOOP1NG,
-SS2S,
Stalhouderij-Inventaris
op Zaterdag 31 Maart 1017,
Slalhouderii-tnventaris
Marktplaats te Schagen,
_lr.m gunstig bekend staan
de" Stalhouderij van den beer
BOONTJES te Schagen,
des voormiddags 10 uur. d®
Zoveretaau
DERgKAMPtTUtant geld, van:
staat van onderhoud veine»
Stress
De limiet verhoogd tot
15 kilometer per uur
Snelheidsbeperking
De gebroeders Boontjes
Het wagenpark van Cor Boontjes in slagorde opgesteld, met links
ernaast zijn en Schagens eerste automobiel. Boontjes zelf staat
rechts op de foto bij een van zijn paarden. Foto omstreeks 1915.
in het ongerede. De houtmagnaat Eecen zag zich gedwongen
zijn na een ongeval grotendeels vernielde vervoermiddel op de
trein te zetten, om in Amsterdam te worden gerepareerd. Een
teken dat boven het IJ nog geen garagebedrijf gevestigd was.
Niet onbegrijpelijk, want in 1908, dertien jaar na de eerste, telde
Nederland plusminus 500 auto's.
In de rubriek Amsterdamse Brieven, jarenlang een vast onder
deel van de Schager Courant, signaleerde de schrijver welk
een negatieve invloed de maatschappelijke versnelling had op
het menselijk gestel. 'Waar zijn de stille urende lange avondende
mooie vertellingenen waar is het huiselijk geluk gebleven? 't Is draven
en even zittenom dadelijk weer verder te draven. De lange Goudsche
pijpen dwongen ons om rustig te zijn, die lieten geen draven en gooien
toe. Maar zij zijn uit de mode en in onbruik geraakt. Het publieke
leven gaat dwars tegen veiligheid en rust in; de paarden lopen niet hard
genoeg meer, n automobiel doet het vlugger, ook al rent hij een paar
menschen tegen de vlakte en zichzelven te pletter tegen een muur. We
hebben geen tijd meer om ons eten te kauwen'. We schrijven 1906, de
stress doet zijn intrede. De spanningen die de auto, de fiets en de
eveneens in het verkeer verschenen motorfiets op de weg ver
oorzaakten moesten ingetoomd. De technische ontwikkeling
van de auto maakte intussen onthutsende snelheden mogelijk,
wel tot 90 kilometer per uur. Het parlement had in 1905 wel
iswaar de Motor- en rijwielwet uitgevaardigd, maar daarin was
merkwaardigerwijze geen maximum snelheid opgenomen. Dat
achtte men een zaak voor de gemeentebesturen. Het regende
ongelukken. Er was een burgerinitiatief nodig om landelijke
snelheidsregulering af te dwingen. 'De beweging, op touw gezet
door dr. C.P.C. Bosch en die ten doel heefi de veiligheid wat betreft het
automobielverkeer zooveel mogelijk te bevorderen, zal een dezer dagen
georganiseerd worden.
Den Haag ontwaakte, een wetswijziging werd aan de Tweede
Kamer voorgelegd. Bij amendement werd de snelheid van de
auto in de bebouwde kom beperkt tot 10 kilometer per uur.
Dat vond de Nederlandsche Automobiel Club, onder voorzit
terschap van onze notaris Backx, te gortig. Een proefneming te
Scheveningen, waarbij de minister en een aantal Kamerleden
present waren, wees uit dat bij die snelheid zelfs een snelwande
laar de auto kon inhalen. De Eerste Kamer verhoogde daarop
de limiet naar 15 kilometer per uur, te handhaven door de ge
meentebesturen. Maar die hadden de mankracht niet om erop
toe te zien. In de steden bleef het daarom een hachelijke zaak
zich op de rijweg te begeven. Was de fietser al een gevaar voor
voetgangers en paarden, de auto was de schrik van alle drie.
Schagen had als enige regel dat een automobiel in de bebouwde
kom niet harder mocht gaan dan een paard in matige draf.
Deze bepaling gold exclusiefvoor notaris Backx, want hij was
jarenlang de enige die regelmatig Schagen aandeed. Het zou
tot plusminus 1915 duren voordat de eerste Schagenaar aan
de automobiel ging. Cor Boontjes, uitbater van koffiehuis
en stalhouderij De Beurs aan de Marktplaats (nu: restaurant
Stiel) kocht een Spyker, een luxe fabricaat van eigen bodem.
En bij één auto liet hij het niet. Op 10 maart 1917 maakte hij
per advertentie bekend dat hij zijn stalhouderij ophief 'wegens
aanschaffing van Automobielen'
Zijn stalhouderij-inventaris bood hij te koop aan, evenals zijn 13
paarden. Daarmee zette hij de rijtuigenverhuur gemotoriseerd
voort. Een reuzenstap, kenmerkend voor de ondernemerszin in
de familie Boontjes. Toen Schagen in 1905 telefoon kreeg, was
Cor's broer Jan Koo (eigenaar van De Gouden Engel) er al als
de kippen bij geweest. Hij kreeg telefoonnummer 1, Cor zelf
was nummer 3. Met zijn Spyker was Cor Boontjes alweer Scha
gens voorloper, net als enige jaren later met zijn benzinepomp.
Een andere bekende Schager ondernemer was de architect Jo-