in Schagen Schagen was nog niet eens gewoon geraakt aan de fiets, toen in 1895 het volgende snelheidsmonster op de Nederlandse wegen werd losgelaten: de automobiel. Wieringerwaard Aan de Rijnkade in Rotterdam staat een gedenksteen met een afteelding van een Benz Victoria en een tekst die vertelt, dat hier in 1896 de allereerste auto in Nederland reed, eigendom van de Haagse hoffotograafAdolphe Zimmermans. De NRC schreef echter op 13 oktober 1896 dat 'de eerste automobiel in Nederland, eigendom van een particulier, in gebruik is genomen door notaris Backx te Wieringerwaard. 't Is een Victoria, in beweging gebracht door een benzinemotor. De snelheid van het rijtuig kan bedragen 25 K.M. per uur en een vulling is voldoende voor 200 kilometer afstand'. En kele dagen later moest de NRC zijn woorden terugnemen. Het was noch Zimmermans, noch Backx geweest. Op 19 december 1895 had wollenstoffenfabrikant Jos Bogaers uit Tilburg zich als eerste Nederlander een auto aangeschaft. Maar Johannes Philip- pus Backx, geboren in 1849 te Rotterdam en in 1883 als notaris aangesteld in het arrondissement Alkmaar met standplaats Wieringerwaard, had de publiciteit opgestreken. De duvel Backx had eind september 1896 zijn Daimler Victoria be zorgd gekregen op het Amsterdamse Weesperstation. Maar ermee rijden was niet gelukt. Een week later stuurde Daimler een monteur, die de auto naar Wieringerwaard zou rijden en onderwijl Backx' koetsier rijvaardigheid en onderhoudstech- niek zou bijbrengen. Nadat de Duitser echter vanuit de trein de Nederlandse buitenweggetjes had gezien met sloten aan weerszijden, en in de stad de grachten, was hem de watervrees in de benen geslagen en weigerde hij de auto naar Wieringerwaard te brengen. Gelukkig wist Backx's koetsier, de timmerman Dirk Kuiper, de machine naar zijn hand te zetten. In de stad verbijs terde dit hakkepuffende mobiel zonder paard, dat zich op een onzichtbare drijfeacht voortbewoog, het opgedrongen publiek en buiten de stad was dat nog erger. Van Amsterdam ging het over Purmerend, Alkmaar, Schagen naar Wieringerwaard; overal groote oploopen, verbazing en gejoel, dat zich af en toe in niet vriendelijke uit latingen openbaarde. Vreeselijke scènes met paarden bleven natuurlijk niet uit, zelfs menschen sloegen verschrikt op de vlucht en dikwijls liet een boer paard en wagen in de steek, onder den uitroep van: Daar hei je de duvel!' De sportieve elite Net als bij de fiets begon het autorijden als een sportieve uitda ging voor gefortuneerde enkelingen, die zich vanzelfsprekend beschouwden als de voornaamste weggebruiker. In de Schager Courant lezen we het woord automobiel voor het eerst op 13 december 1896. De gemeenteraad van Wieringerwaard wilde een wijziging in de gemeenteverordening opnemen, die het rijden van automobielen, stoomwerktuigen en andere rijtuigen De eerste auto 14

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Kakelepost - Schagen | 2016 | | pagina 14