t"
ontstoken kies al afgekeurd. Keurtroepen, gebrekkig geoefend,
maar gemotiveerd tot in hun vezels. Ze tekenden voor twee jaar
pauselijke dienst, een deel voor nog eens twee. De vier Schager
zouaven heb ik u al voorgesteld. Op 17 februari 1866, 22jaar
oud, ging Jaap Keet de anderen vooraf. Na hem traden ook Bart
Ranke, Cees de Pater en Toon Post toe tot de pauselijke heer
schare. In jaargang 1993 van de Kakelepost, edities 1 en 2, heeft
Henk Mosk vele bladzijden gewijd aan de zouaven en aan dit
viertal. Jaap Keet vocht mee in de slag om Mentana, waar 5.000
Fransen en zouaven 15.000 Garibaldisten versloegen. Met een
pauselijke onderscheiding in zijn ransel keerde Jaap op 1 maart
1868 terug in Schagen, gewijd en gelauwerd, een icoon voor de
Christoforusparochie. Maar ook iconen moeten eten en dus
pakte hij zijn stiel weer op achter de broodoven, eerst in Anna
Paulowna en vanaf1881 terug in Schagen op Molenstraat C 8
(nu het pand tussen Westenenk Tweewielers en Kapper Van
Dorp). Bijkomstigheid: Jaap Keet nam in 1881 het bakkersbe
drijf in de Molenstraat over van Jacobus de Pater, een broer van
medezouaaf Cornelis Johannes de Pater. Ons kende ons.
Zie voor het zouavenverhaal in de Kakelepost:
http://tijdschriften.archiefalkmaar.nl/issue/KKP/1993-02-
01/edition/0/page/21?query=zouaven&f_periodicalcode%5
B0%5D=KKP&sort=issuedate%20ascending
Casper Abbes had op 30 maart 1863 zijn oom en tante in Scha-
gen dank en vaarwel gezegd. Hij was verhuisd naar Alkmaar,
had zich daar verder bekwaamd in het bakkersvak en toen
gehoor gegeven aan de noodkreet uit Rome. Het formulier van
zijn inschrijving in het zouavencorps, getekend 7 januari 1869,
vermeldt als beroep nog altijd 'boulanger'
Oorlogshandelingen van betekenis maakte Casper in Italië niet
mee, totdat Frankrijk in juli 1870 zijn troepen terugtrok omdat
het in oorlog was geraakt met Oostenrijk. Nu lag de weg open
voor Victor Emanuel om Rome in te nemen. Hij had een leger
van 50.000 manschappen onder zijn bevel. Casper en zijn
kornuiten bereidden zich voor op een ongelijke strijd. Maar
de Italiaanse overmacht was zo groot, dat Pius IX om verder
bloedvergieten te voorkomen op 20 september 1870 de witte
vlag hees. De circa 3.000 zouaven werden gevangen genomen
en na een week op de trein naar huis gezet. Twee maanden later
keerde Casper Abbes, na een tussenstop in Edam, naar Schagen
terug. Weer kon hij in de kost bij ome Klaas Boes, tot hij op
26 februari 1875 trouwde met Aagje Kroone en met haar ging
wonen op Nieuwstraat C 109.
Statistisch niet in verhouding is dat van de vijfSchager zouaven
er drie bakker waren. Daar is echter een verklaring voor, want
er is een relatie tussen de drie. Jaap Keet was tot 4 oktober 1861
inwonend bakkersleerling bijKlaas Boes. Jaap werkte Casper
Abbes in, ze sliepen een week samen op zolder. Na een tweeja
rig verblijf in Den Helder ging Jaap in 1863 aan de slag bij zijn
broer Jan Keet, ook al een Schager bakker. Jaap verhuisde een
jaar later naar Alkmaar. En wie nam zijn plek in? Zijn achterneef
Bart Ranke, die twee jaar bij Jan Keet in huis zou blijven en aan
sluitend naar Italië vertrok. Allen wisten hoe de Vaticaanse vlag
erbij hing, want van de strijd om de Kerkelijke Staat stonden
de kranten bol. Ook de Schager Courant had een omvangrijke
buitenlandrubriek. Het kan niet anders dan dat in huize Boes
en huize Keet de positie van de paus een vast onderwerp van
gesprek was. Het stond er slecht voor. Daar moest iets aan
gedaan. Toen in 1866 de zouavenwerving grootschalig op gang
kwam en pastoor Van Lith een beroep deed op de jongeman
nen in zijn Christoforusparochie, stond de koffer van Jaap Keet
al gepakt. Ranke en Abbes kenden hem en volgden in zijn voet
sporen. Misschien hadden juist deze bakkers, gewend aan de
hitte van hun ovens, geen bedenkingen tegen het mediterrane
klimaat. Wellicht zochten zij, zo jong al in een beroep waarin
ze het daglicht amper zagen, het avontuur in een ver en zonnig
land. Maar boven hun aardse beweegredenen uit torende hun
devotie. Zo gelovig waren zij, dat ze hun leven ervoor over
hadden. Ze waren zowel de kruisvaarders als de jihadisten van
hun tijd en werden er in de hele roomse gemeenschap om
V*?
Zouaven verzameld op het
Sint Pietersplein in Rome
voor de pauselijke zegen
op 25 april 1870. Onder
hen Casper Abbes.
(Foto: Wikimedia)
18