Lauwerens Praalder Schoolmeester Publicaties en andere activiteiten I Laurens Praalder De mannen staan omstreeks 1876 voor het geboortehuis van Laurens Praalder "den Nèderlandschen Euler" aangeslagen voor de impost (belasting) op het begraven, wat duidt op een zekere welstand. Na het overlijden van Gerrit werd de inboedel van de uitdragerij verkocht voor iets meer dan 1200 gulden. Een voor die tijd behoorlijk bedrag. De meeste boedelverkopen brachten aanmerke lijk minder op dan 100 gulden, wat een modaal jaarloon was. Laurens had dus wat te erven. Laurens zal zijn eerste lessen hebben gehad in de open bare school aan de Nieuwstraat, dus dicht bij huis. Waar hij zijn verdere opleiding heeft gehad is niet bekend. Hij had echter voldoende kennis in huis om in Zuidschermer aangesteld te worden als schoolmeester. Hier verdiepte hij zich in de wiskunde en werd hierin zo kundig dat hij in 1751 aangesteld werd als leermeester in de stuurmans- kunde en de wiskunde aan het Zeemanscollege te Rot terdam. Zijn salaris werd voor een belangrijk deel betaald door de VOC. Hij raakte in financiële problemen toen de VOC zijn salaris niet volledig uitbetaalde en zag zich genoodzaakt uit te zien naar een andere betrekking. Ge steund door een advies van de burgemeester van Utrecht en een invloedrijke VOC-bestuurder werd hij aangesteld tot Lector in de wiskunde bij de 'Fundatie der Douairière Baronesse van Reede, Vrijvrouwe van Renswoude' met vestigingen in Utrecht, Delft en Den Haag. De oorspron kelijke doelstelling van deze Fundatie was het geven van onderwijs aan hoogbegaafde wezen. Een belangrijke leer linge was de schrijfster en componiste Belle van Zuylen. Hij gaf haar thuis les omdat vrouwen in die tijd niet bij de universiteit ingeschreven konden worden. Zij was vol lof over haar leermeester. Praalder publiceerde verschillende verhandelingen met de door hem zo geliefde wiskunde als onderwerp. Samen met mr. Johannes van Haeften werd het 'Konst-Genoot- schap binnen Utrecht' opgericht, dat na enkele naams veranderingen nu nog bestaat onder de naam 'Provinciaal Utrechts Genootschap van Kunsten en Wetenschappen'. Hij werd lid van de 'Hollandse Maatschappij der Weten schappen', was lid van het 'Wiskundig Genootschap' en samen met Van Haeften richtte hij in Utrecht een departement op van 'De Maatschappij tot Nut van het Algemeen' die algemeen bekend werd onder de naam ''t Nut'. Op 18 april 1793 overleed hij te Renswoude en werd daar begraven. Bewonderaars gaven hem de eretitel 'De Nederlandse Euler'. Leonard Euler (1707 - 1783) was een Zwitser die algemeen beschouwd wordt als de belangrijk ste wiskundige van de 18e eeuw. Belle van Zuylen 39

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Kakelepost - Schagen | 2015 | | pagina 39