Ruiters tegen voetvolk op het tapijt van Bayeux. De jonge ridders vallen Schagen aan, brandschatten het, plun deren er en doden een aantal inwoners. Dan keren ze tevreden terug. Maar ze rekenen buiten de Schagenaren en andere omwonende Friezen. Die liggen in hinderlaag en vallen aan. Hofdijk gaat verder: 'Sluit aan! Sluit aan, mijne Edelliên! 'Wilt alle kleinzorg bannen: 'Daar schuilt wild leven in dat riet! 'Dat zijn geen wilgen aan 't verschiet! 'Sluit aan - het zal hier spannen!' En 't woord was naauw zijn lippen af- Daar kraakten riet en biezen: Daar wriemelde 't aan alle kant Uit gors en geul en ijs en land, Van ongetemde Friezen. Hun fel en grimmig wraakgehuil Deed de eedle rossen steigren; Ze sprongen schichtig aan een kant, En bleven aan de fierste hand 't Gehoor der teugels weigren. Er sneuvelen flink wat ridders in dit gevecht. De ontsnapten brengen het tragische bericht over aan de graaf. De taktiek van gravin Aleid GraafDirk VII wilde aan het eind van de 12e eeuw in Zeeland ten strijde trekken tegen de graafBoudewijn van Vlaanderen. Zijn vrouw Aleid trok naar het onrustige noorden, en bivak keerde anderhalve week in het klo oster van Egmond, nog altijd een thuisbasis voor de graven. Zij ontregelde het klooster totaal en ruïneerde de financiën en voorraden. Zij regelde echter de oorlogsvoering tegen de Friezen, die werden aangevoerd door Willem, de broer van de graaf. Door geheime afspraken te maken met de oudsten en de voornaamsten van Niedorp en Winkel, wist de gravin die in vriendschap aan zich te binden. Ze kocht ze dus om. En toen het op vechten aankwam, hielden de Friezen van Niedorp en Winkel zich in, deden alsof, maar ontregelden met hun houding de aanval van de Friezen. Daarop vielen de Kennemers hen aan en verdreven hen. Willem ontsnapte ternauwernood. De Friezen namen hem niets kwalijk omdat ze zagen hoe de vork in de steel zat. Dit gebeurde in 1197. Floris V De vader van Floris V Willem II, de tot roomskoning gekroon de graafvan Holland zal ruim vijftig jaar later, in 1256, sneuve len in de strijd tegen de West-Friezen. Enigszins onbezonnen stak hij aan het hoofd van zijn troepen het bevroren water over in de buurt van Hoogwoud, in een poging de Friezen aan te vallen, maar zakte door het ijs. Hij werd gedood en zijn lichaam werd begraven in een boerderij onder de stenen van de haard. Zijn zoon Floris was toen nog zeer jong. Maar zoals dat gaat, eenmaal volwassen en opgevoed met de gedachte dat zijn vader een ander en wel behoorlijk en roemrijk grafverdiende, heeft hij alles in het werk gesteld om het gehele noorden van Friesland (West-Friesland) en dat wil hier zeggen het gehele gebied ten noorden van de lijn Alkmaar- Hoorn onder zijn gezag te brengen. Na een eerdere vergeefse pogingen slaagde hij erin de West Friezen in 1287 te onderwerpen. Daartoe had hij een aantal burchten laten bouwen met behulp waarvan hij een omsinge- lingstaktiek kon volvoeren. Slot Net als alle andere West-Friezen hebben die van Schagen zich onderworpen. Ze worden dan niet meer apart genoemd. Ook latere graven hebben nog te doen gehad met de West-Friezen, hoewel ze zich toch ook meer richten op de (terug)verovering van Friesland aan de andere kant van de Zuiderzee, maar dat is een ander hoofdstuk uit de geschiedenis van de Hollandse graven. Karel Numan 9

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Kakelepost - Schagen | 2015 | | pagina 9