Schagen in oorlog tijdens MmTfr-ifoUfti Schagen in oorlog tijdens de Middeleeuwen? Jazeker. Een aantal keren was het raak in de 12e en 13e eeuw, tussen 1100 en 1300. Ook in latere tijden, maar nog wel in de Middeleeuwen, waren inwoners van Schagen of was de stad betrokken bij oorlogshan delingen. Vooral in de twaalfde eeuw had het echter voor het dorp - Schagen was toen nog een dorp - forse gevolgen. De graven en hun gebieden in het noorden Wat is het geval? De eerste graven kregen wegens hun verdien sten voor de Duitse keizers, de opvolgers van keizer Karel de Grote, grote gebieden langs de kust in leen of ten geschenke. Ze hadden geholpen hun stamverwanten en eventueel bloedver wanten, de Noormannen, buiten de deur te houden. Daarin slaagden ze soms niet en soms wel. Het waren bijzondere tijden aan het einde van het eerste millennium. Hun zonen en kleinzo nen erfden die gebieden. Ruwweg betrofdat de landstreek die men Friesland noemde. Het gebied van de Friezen strekte zich echter wel uit langs de hele Nederlandse kust. Het lag tussen de Wezer in Noord-Duitsland en het Zwin in Vlaanderen. Het lag ook een behoorlijk eind het binnenland in, Dorestad in de provincie Utrecht bijvoorbeeld hoorde erbij. Mogelijk waren er nog dieper het binnenland in stukken land bij betrokken. Er wordt verondersteld dat die bezetting ofbewoning door de Friezen in het binnenland zich vooral uitstrekte langs grote en kleine rivieren. Dat is vrij logisch, omdat je je daarover per schip kunt verplaatsen. Het onbetrouwbare veenlandschap en de even onbetrouwbare bossen vermijd je op die manier. Oog om oog, tand om tand, een machtsstrijd Mensen zijn mensen, en graven en bisschoppen zijn ook mensen. Dit wil niets anders zeggen dan dat graven uit waren op vergroting en ofbestendiging van hun gebied en dus hun macht en dus hun inkomsten. Omdat iedereen dat echter wilde en deed, werd er nogal wat strijd geleverd. Een andere manier trouwens om je gebied te vergroten was het sluiten van de juiste huwelijken. Ook dat gebeurde de gehele Middeleeuwen door, standaard. Wat nou liefde, praktisch handelen, de rest komt of komt niet. Als er maar nazaten komen, inclusief zeer bruikbare bastaarden. De graven die het Friese land geschonken kregen, zagen zich ge plaatst voor een bijna onmogelijke opgave. Aan alle kanten werd er van hun land 'gegeten'. Ze hadden betrouwbare steunpunten nodig en plekken waarop ze konden terugvallen. Al heel vroeg deed de door hen gestichte kerk bij Egmond als zodanig dienst, mede omdat daarbij een klooster, de latere abdij van Egmond, werd gesticht. Een ander steunpunt lag bij Bloemendaal. Het accent lag dus in het begin meer in het noorden, laten we zeggen ten noorden en vlak ten zuiden van het enorme gebied van het IJ. In de 11e eeuw probeerden graven hun macht in het midden van hun gebied, het zuidelijke deel van Noord-Holland en het noordelijke deel van Zuid-Holland uit te breiden naar het oosten, richting Utrecht (dus richting de bisschop van Utrecht) en naar het zuiden, richting de Maas. Nog zuidelijker waren de Friezen al verdreven. Daar kregen ze te maken met de heersers in zuidelijke en oostelijke gebieden en ook met de Duitse keizer. De oorzaak is duidelijk. Wie macht over de Maas en de Oude Dit timpaan zat boven de toegangspoort van de abdij van Egmond. de Middeleeuwen

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Kakelepost - Schagen | 2015 | | pagina 6