In
De bijna 3 maanden durende expeditie van 1799
in Noord-Holland heeft ook het buitengebied
van Schagen geraakt.In de afgelopen decennia zijn
er bodemvondsten gedaan die wat meer vertellen
over de toen binnentrekkende regimenten van het
Engels-Russische invasie leger en de sedert 1795
aanwezige Frans-Bataafse bezetting die elkaar vanaf
26 augustus tot 19 november 1799 bestreden.
De Westfriesedijk
Het deel Westfriesedijk tussen Valkkoog en Sint Maarten
werd opeenvolgend door beide partijen als verdedigingswerk
gebruikt, waarbij de dijk door de Engelsen gebruikt werd om
een paar stevige artillerie- stellingen in te graven. Wijlen Henk
Kistemaker uit Valkkoog (van beroep broodbakker) deed in
de periode 1977-80 met een metaaldetector verschillende
vondsten, zoals 6 en 12 pond kanonskogels naast grote aantal
len musketkogels die aantoonden dat dit deel van de dijk flink
onder vuur had gelegen.
Vooral op de landerijen direct ten noorden van
Sint Maarten waar de nieuwe en oude zeedijk binnen de
polder Burghorn samenkomen moet een hevige strijd zijn
geweest.
De kerk van Sint Maarten was na
deze strijd grotendeels verwoest
De kerktorens
De kerken en bovenal de kerktorens van beide dorpen moesten
het daarbij eveneens ontgelden.
Na eerst kort als uitkijkpunt voor het Frans-Bataafse leger
gediend te hebben werd de meeste schade aan de dorpskerken
toegebracht nadat de Engelsen Sint Maarten en Valkkoog
hadden ingenomen en zij tijdens een tegenaanval door de
Frans-Bataven (op 11 september) met zwaar geschut werden
bestookt. De kerk van Sint Maarten was na deze strijd groten
deels verwoest (hersteld in het jaar 1808) en de kerktoren van
Valkkoog kon enkel nog blijven staan door flink oplapwerk,
maar werd evenzo in de 19e eeuw afgebroken en herbouwd.
Op de bewuste 11e september liep de frontlijn van Krabben
dam over Enigenburg naar Sint Maarten; er sneuvelden die dag
volgens schatting rond de 900 militairen. Opgave van gesneu
velden in de lijsten "return of the killed en wounded in action"
doet veronderstellen dat ook de doden terugkeerden naar het
land van herkomst. Gebleken is echter dat op, bij of in de buurt
van plekken waar slag geleverd werd, dikwijls gesneuvelden ter
plaatse werden begraven.
1799
Kanonskogel van 6 pond met een diameter
9,5 cm gevonden bij St. Maarten.
begraven tussen Groenveld
en Sint Maarten
24
