'Pieter Luijtgensz van sijn huijse erve ende hoeijbarch
geestimeert op 5 facit den 10den penning 10 st'. Vertaald luidt dat:
'Piet Luijtgensz, zijn huis, erf en hooischelf geschat op 5 pond (een pond
is 20 stuiversmaakt de 10den penning 10 stuivers'.
(Register van de 10e penning)
Was Pieter Luijtgensz boer, ofhad hij een paar stuks vee, als
particulier, ter wille van de melk en eventueel het vlees? Dit was
waarschijnlijk vaak het geval. Immers iedere volwassene en elk
gezin moest wat eten betreft voor zichzelfzorgen. Er waren bak
kers, dat wel. Maar een groenteboer was ver te zoeken. Wel werd
er geslacht, maar op het platteland toch alleen door de mensen
zelf. De slager, de vleeshouwer, kwam pas later ten tonele.
Craeck
Uit de transportacte geciteerd in kader 1 leren we ook nog dat
Pieter Luijtghensz een alias had, namelijk 'Craeck'. Een kraak
is onder andere de benaming voor een vrij groot koopvaardij-
ofoorlogsschip, maar ook van een vervallen huis. Tenslotte
gebruikte men het woord ook om een plank aan te duiden
waarop broden lagen. Welke betekenis het woord Craeck had in
verband met Pieter Luijtghesz weten we niet.
Een stuk land dat zijn eigendom is geweest, had de naam de
'Craexhorn'. Dat land was gelegen in een hoek (horn), het stukje
land had zijn naam aan hem te danken. Het lag links van de
Lagedijkerweg, in de hoek met de Waldervaart. Daar vinden we
nu een stukje van de Patrijzenhof in het noordwestelijke deel
ervan. Vroeger heette dat stuk van Schagen trouwens de Mis-
selkaag, de mestpolder.
Een nieuwe bewoner
Het eerstvolgende jaar waarin we iets vinden over 'ons' huis is
1591. Dat is ruim dertig jaar na de tiende penning van 1557.
Mogelijk is Pieter Luijtghens inmiddels overleden.
In 1591 koopt Hendrick Jan Glasemaker een huis aan de
Kerkebuurt. Dat huis staat naast en ten westen van het huis van
Jan Nannisz Bonthontge (3).
'Ridwert Harcxsz verkoopt aan Hendrick Jansz Glasenmaker een
huijsge met zijnen erve staende ende leggende binnen Scagen opten Plaets
aende noortzijde van de kercke belent met (=staande naast) Reijer Cor-
nelisz Backer aende westen ende Jan Nannisz Bonthontge aende oosten...'
(de akte is van 25-02-1591)
(Oud-rechterlijk en weeskamerarchief Schagen, inventarisnum
mer 5887, blz. 219 en 220, Regionaal ArchiefAlkmaar)
We weten door deze akte ook dat de vorige eigenaar van het
huis luisterde naar de naam Ridwert Harcxsz. Wie was dat?
Hij bezit wat land, koopt en verkoopt ofhypotheceert land
tussen 1560 en 1590. Dat is alles. Wie deze Ridwert Harcxsz
verder was, wat hij deed, het is onbekend.
De markt ten noorden van de kerk tussen Noord en Nieuwstraat, vroeger
zes huizen, nu acht op een detail van de kadasterkaart van 1832.
9