65 jaar brandweervereniging 'Magnus'
IT mil lil TTTT" li
Georganiseerde brandbestrijding in Schagen
gaat al terug tot 1756. Een uit de hand gelopen
brand in het Noord-Hollandsch Koffiehuis in 1946
is aanleiding voor de gemeente om de organisatie
van de brandweer te verbeteren. In 1947 wordt de
Vrijwillige Brandweer Schagen 'Magnus' opgericht.
De brandweer maakte sindsdien diverse ontwikke
lingen door. Sinds 2011 is de brandweer gevestigd
in een nieuwe kazerne aan de Hofstraat. Aan de
vooravond van de gemeentelijke fusie en integraties
in groter verband een terugblik op 65 jaar Brand
weervereniging Magnus.
Brand was van oudsher een risicofactor in het dagelijks leven
door het gebruik van brandgevaarlijke bouwmaterialen als hout
en riet, maar ook door weinig bouwregels vanuit een gebrekkig
veiligheidsbesef Verlichting met kaarsen en koken/verwarmen
met open vuur maakten de kans op brand levensgroot. Zo
gingen tijdens de grote brand van Londen in 1666 ruim 13.000
huizen verloren. Hoewel een plaats als Schagen een vrij kleine
bebouwing kende, lag ook hier het vuur altijd op de loer. Tot
in 1756 was de brandbestrijding in Schagen een kwestie van
actieve burenhulp. Een brand bestreed men met eenvoudige
middelen, vooral met leren emmers gevuld met water. Van de
burgerij werd verwacht dat zij emmers in huis hadden, mocht
de nood aan de man komen. Toch werd de behoefte aan een
meer gefundeerde brandaanpak gevoeld in de gemeenschap.
Dit bracht de schout, burgemeester en schepenen ertoe om op
17 september 1756 een 'reglement, ordre en keure' in te voeren.
Hierin krijgen de inwoners van Schagen een aantal verplich
tingen opgelegd. Uit de keur blijkt dat vanaf die datum de
brandweer in Schagen georganiseerd werd. Er werden diverse
brandmeesters en andere officianten' aangesteld.
Catastrofe dwingt tot verandering
Een enorme brand in Schagen was op 29 augustus 1895 toen
de grote kerk op de Markt in vlammen opging. Ook tijdens
de Tweede Wereldoorlog werd geregeld een beroep op de
brandweerlieden gedaan. Zeker na het exploderen van de muni-
tietrein op het treinemplacement in september 1944. Er waren
zelfs twee brandweerverenigingen actief in Schagen, die naar
verluidt niet altijd goed met elkaar samenwerkten. Het gebrek
aan onderlinge afstemming kwam pijnlijk naar voren tij dens
de grote brand in het Noord-Hollandsch Koffiehuis. Op 15
december 1946 brak brand uit in het koffiehuis van Jan Schenk
als gevolg van kortsluiting in een lichtkroon. De dansende paren
vluchtten in paniek de zaal uit toen de brand snel om zich heen
sloeg. De brandweerverenigingen reageerden traag op deze zon
dagavond. Pas na een half uur verscheen de eerste brandweer
wagen op locatie en was het koffiehuis al verloren. De aanpa
lende percelen konden maar ternauwernood gered worden.
Zoals gebruikelijk zijn ongelukken vrijwel altijd de aanleiding
om zaken te verbeteren en echt maatregelen te treffen. Ook de
gang van zaken rond de brandweer bij het koffiehuis was zon
spreekwoordelijke druppel die de emmer deed overlopen. In
reactie op de gebeurtenissen dwingt de gemeente een nieuwe
structuur af (de twee oude brandweerverenigingen verdwijnen)
en op 1 augustus ziet de Vrijwillige Brandweer 'Magnus' Scha
gen het levenslicht. Een paar dagen later, op 3 augustus 1947,
vindt de eerste bestuursvergadering plaats onder leiding van
voorzitter P. Groot. De vergadering gaat voortvarend van start
en stelt een aantal prioriteiten vast. Eén van de actiepunten is het
Met een rijk versierde wagen werft Magnus
eindjaren veertig actief donateurs.
Groepsfoto team 1948.
Brandweeroefening
eind jaren veertig.
7 brand
meesterV
