fa. Zeegers Co.
meer toe. Vanaf 1886 voeren er wekelijks twee zeilschuiten op
Amsterdam. Op Alkmaar voer men aanvankelijk 2 maal per
week en dat was tegen 1900 3 maal per week. Bij een toenemen
de vraag werden zeilboten motorboten en werd de frequentie
opgevoerd. Ondanks de toename van transportmogelijkheden
over de weg, bleef het vaarverkeer in de 19de eeuw belangrijk.
Voor Schagen bleef een aansluiting op het Noord-Hollands
kanaal van belang. Toen dit eindelijk in 1935/1936 gerealiseerd
was, kwam het vervoer via vrachtwagens over de weg eerst goed
op gang. Van levensbelang was het kanaal daarna niet meer.
Tegenwoordig is het voor de recreatievaart natuurlijk geweldig
dat de kanalen naar de Stolpen en naar Kolhorn er zijn.
Wagendiensten waren er ook, maar deze waren niet rendabel
en kenden dus een korte levensduur. Van groter belang was de
opkomst van de spoor- en tramlijnen. De spoorweg tussen Den
Helder en Alkmaar was in 1865 een feit. De stoomtramlijnen
bracht Schagen in verbinding met het achterland in de omge
ving. Schagen vormde het centrum voor dit spoorwegnet. Zo
snel als de stoomtramlijnen opkwamen begin 1900, zo snel
stierven ze ook weer uit tussen 1930 en 1935. De oorzaak was
de concurrentie van het vracht- en personenvervoer per auto.9
Voor het op gang komen van het toerisme bleken de toegenomen
vervoers- en transportmogelijkheden wel van belang, maar
veel verder dan de term toerisme kwam men in Schagen niet.
In de Schager Courant van 1900 tot 1940 valt zo nu en dan
de term toerisme, maar eigenlijk vrijwel alleen in verband met
de Vereniging voor Vreemdelingenverkeer en de ANWB. De
Na een zeer aarzelend begin is
het toerisme pas op gang gekomen
in de tweede helft van de jaren
vijftig van de vorige eeuw
laatste afficheert zich zelfs als toeristenbond.10 Slechts een kleine
groep gegoeden uit de burgerij kon zich vrije dagen veroorloven
en die zocht vertier op gekende plaatsen en daartoe behoorde
Schagen niet. Wel kon het Nederlandse strand zich in toeristische
belangstelling verheugen. Pas in de tweede helft van de jaren
vijftig kwam een stroom dagjesmensen op gang die de term
toerisme inhoud kon geven. Dit hing mede samen met sterk
verbeterde bereikbaarheid (Velsertunnel 1957 en N9) en de
stijgende welvaart van een snel groeiende bevolking met meer
vrije tijd. Naast Amsterdammers wisten vooral veel Duitsers de
weg naar de stranden in de Noordkop te vinden in de maanden
juni, juli en augustus.11
Van oudsher doen de jaarlijkse Harddraverij en Paasveeten-
toonstelling het goed voor het dagtoerisme naar Schagen. De
harddraverij kent een geschiedenis die teruggaat tot 1854. Na
een aarzelende start nam de gemeenteraad een verzoek van
caféhouders, winkeliers en inwoners in overweging om een
bijdrage uit plaatselijke opbrengsten te mogen ontvangen. De
burgemeester die aanvankelijk niet geporteerd was voor het idee
van een subsidie uit de gemeentekas, wijzigde zijn mening daar
hij 'nu ook het grote nut voor veel ingezetenen van zon feestdag
inzag.'12 Het resulteerde in een bijdrage van 125 gulden als
subsidie voor de harddraverij en het daaropvolgend vuurwerk
voor het jaar 1855. De harddraverij is nog steeds een jaarlijks
evenement dat veel mensen in Schagen, maar ook daarbuiten
veel genoegen verschaft en naar het Schager centrum trekt. Aar
dig is dat de gemeente nog steeds een bedrag van 45 euro per
jaar subsidie verstrekt. Het vuurwerk dat s avonds na de draverij
plaatsvond, is rond 1995 gestopt.
Zeer succesvol mag zeker de Paasveetentoonstelling genoemd
worden. Gestart met de eerste tentoonstelling op woensdag
14 maart 1894 is het nog steeds een jaarlijks terugkerend feno
meen dat vele mensen naar Schagen lokt op de woensdag tien
dagen voor Pasen.13 Behalve vee worden de nieuwste landbouw
voertuigen en tractoren tentoongesteld. Het trekt ieder jaar weer
ongeveer 25.000 mensen naar het kleine stadje.
Het grootste succesnummer en daarmee een gouden ei voor ha
perende economische bedrijvigheid in Schagen was de start van
de West-Friese Markten. Het teruglopen van de aanvoer op de
donderdagse markten en daarmee de tanende belangstelling was
een doorn in het oog van de plaatselijke middenstand, markt
kooplieden en horeca. Marktmeester Gert Pater verzon een
manier om de toeristen, die in groten getale Schagen passeerden
om naar de kust te gaan, te binden aan Schagen. Hij wilde een
speciale attractie verbinden aan de donderdagse marktdagen
in de zomermaanden: de West-Friese Folkloristische markt
werd geboren. Op tien donderdagen in juli en augustus kleedt
een deel van de inwoners, waaronder bestuurders, plaatselijke
autoriteiten, winkeliers en marktkooplui zich in West-Fries
kostuum. De spreekstalmeester, van wie Gert Pater de eerste
van een lange reeks was, ontvangt de toeristen op het plein bij
■y
erhuurinrichting
alle kampeermaterialen
SCHAGEN - HOLLAND
X
X
Groothandel
voor kampeermateriaal
Postrekening 464670
V
Telefoon K 2240-390
A
Bank.: Twentsche Bank
Reisorganisatie
voor binnen- en buitenland
Depot:
X
Agent:
Fabrikanten van:
Vert.:
tenten, spanhoutjes en grondpennen
De K.N.A.C. en het Bteot. to.rism.-
De ontwikkeling van (le '"'"/deed te-
rntiït voor kot nt(,®r organisatie.
Tons den drang on Uls9Chen dc a«(°-
welke ';%safn0,;ree\c s^illande landen op
mobiclclnks in de ve kunnen l>eN0'
internationaal ge aar internationale
deren. Uit dezen Association
^Ul^j&^e^incieelel^aam
Het visitekaartje van de firma Zeegers Co. Je kon er tenten
huren en je reis boeken (ook bij de NACO-busonderneming).
De KNAC, de annonce
van de Koninklijke Neder
landse Automobiel Club.
ternatomaic - de Kon. .\cuu..
mis, van. Y rnth1 als het officicele ]icl?aa{£
^r.omolielgtied in Nederland deel uit
"^bemoeiingen dan ook
SS^Saard Zel^v^,^
r^t^reidc reisroutes
38
