Hij schenkt aan het klooster een groot
aantal bezittingenonder andere zes
hoeven in villa Scagha'
aan het klooster een groot aantal bezittingen, o.a. zes hoeven in
'villa Scagha'. Deze hoeven moeten ten westen van Schagen en
ten oosten van Sint-Maarten hebben gelegen.
Dat het om dit gebied gaat, blijkt in de eeuwen hierna uit het
gegeven dat de abdij van Egmond alles in het werk stelt om juist
dit gebied tegen overstromingen te beschermen. Zie verderop
onder 1300.
Het jaar 1100
De ontginning is nu zover gevorderd dat de dorpen Zuid-
Scharwoude, Noord-Scharwoude en Oudkarspel bestaan en
een kapel met een kapelaan hebben waarvan de 'moederkerk'
met een pastoor in Schoorl staat. Zo is ook de kerk van Petten
(waar die ook precies staat op dat moment) een 'moederkerk',
evenals die van Callantsoog (waar dat ook precies ligt op dat
moment). Zeker is dat Callantsoog in dit jaar (nog net) geen
eiland is. De ontginningen in het gebied van Schagen zijn Scha
gen allang voorbij in zuidoostelijke richting, ze strekken zich in
ieder geval uit tot de lijn Niedorp - Oudkarspel.
Het veen is bovendien hard bezig te verdwijnen door oxidatie
(zie kader) en langzaam maar zeker overspoeld te raken door
water van buitenaf als gevolg van getijwerking in de geulen die
stap voor stap dieper uitslijten en breder worden.
Ook aan de strandwal is het niet rustig. Er hebben zich - moge
lijk op plaatsen waar water vanuit het veen wegstroomde de zee
in - 'kerf'achtige, slufterachtige inhammen gevormd, die hier en
daar de vorm hebben aangenomen van beginnende zeegaten.
3. Bewoners
Een deel van Schagen ligt echter relatief hoog, omdat het op
het zand ligt waarmee de zeer oude zogeheten Bergerzeegeul al
lang voor het begin van de jaartelling is opgevuld. Relatief hoog
wil zeggen dat het nu een goede meter boven het omringende
land 'uitsteekt'. Zand klinkt minder (snel) in dan klei en/of
veen en komt daardoor als het ware 'omhoog'. Op het zand
van die zeegeul liggen verder dorpen als Winkel, Aartswoud en
Hoogwoud.
Het jaar 1200
De jonge duinen liggen bij mooi weer zichtbaar aan de horizon.
Nog wel wat verder weg dan nu, omdat de zee in de komende
honderden jaren nog meer van de kust zal afslijpen en de wind
nog meer zand landinwaarts zal dragen en jagen. De duinen
wandelen nog en wel landinwaarts met de overheersende
windrichting mee.
In de afgelopen eeuw heeft het een paar keer zwaar gestormd,
het zeewater komt vanuit het noordoosten, uit de richting van
het Vliegat. Het stroomt diep het land in en laat veel zand en
klei achter. De wind stuwt het ook bijna over de strandwal heen
tussen Petten en Callantsoog. De hoeven van Villa Scagha (zie
Een veenlandschap zoals dat er mogelijk uitzag op de plek die Schagen is gaan heten.
In en in een strook langs de duinen vanaf Noord-
wijk noordwaarts leven in de periode van 600 tot
1200 mensen die zich eerst Friezen zullen hebben
genoemd en later Kennemers. Hoe de verschillende
bevolkingsgroepen die bekend staan onder deze
naam verder hebben geheten, is onduidelijk.
