Hoe Schagen Q6CYI Een der beruchtste ziekten in het negentiende- eeuwse Nederland was de cholera of blauwe dood. De herkomst van besmettelijke ziekten werd nog overheerst door bakerpraat. Men meende dat cholera onder meer verspreid werd door rottings- gassen in stilstaand water en kon toeslaan door het eten van onrijp fruit. Zo werd in 1832 van overheidswege geadviseerd geen onrijpe kruisbessen te eten en kwam het in Schagen tot een kermisver- bod, aangezien opeenhopingen van mensen en drinkgelagen eveneens de cholera zouden bevorderen. Tussen 1830 en 1866 woedden in Nederland zeven cholera-epidemieën, waarvan een in 1855 te Schagen vele slachtoffers eiste. Moeizame verbetering van de hygiënische omstandigheden Na 1866 verdween de cholera vrijwel geheel uit Nederland. Het inzicht won terrein dat de ziekte door contact met smetstoffen werd overgedragen. Hygiënische en sanitaire vraagstukken kwamen in de belangstelling en richtten de aandacht op de drinkwatervoorziening en het dempen van grachten en sloten, die vaak als riolen fungeerden. Langs moeizame weg werden gezondheid en hygiëne een gedeelde zorg van overheid en particulier initiatief Vanaf 1850 waren de grote steden in Nederland begonnen met de aanleg van hun eigen gemeen telijke waterleiding. Ten plattelande werd die noodzaak niet gevoeld. Men meende er beduidend gezonder te leven dan in de steden, met hun stinkende grachten, nauwe straten en bedompte kotten. Maar de realiteit was anders. Veel wonin gen in de dorpen waren slecht onderhouden en te klein voor de doorgaans grote gezinnen. De door het gouvernement uitgevaardigde bouw- en woningverordeningen werden niet of onvoldoende nageleefd. Het regenwater kwam via vermolmde daken en rottende goten in de regenbakken en putten, waaruit men zijn drinkwater schepte. De hygiëne was ver te zoeken, net als in droge jaren het water zelf Nog middeleeuws Ook in Schagen was het met de hygiëne, naar hedendaagse maatstaven, tot 1923 nog middeleeuws gesteld. Als regenwater schaars was, deed men de vaat en de was in water uit sloten 'waarop legio privaten uitkomen en de uitwerpselen in rond- watertoren kreeg 4

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Kakelepost - Schagen | 2010 | | pagina 4