Boekbespreking
met haare dorpen
'De stadt Alkmaer met haare dorpen'
- maar vooral de dorpen.
[MllSBïèmer
MT01- 1010
Wieringerwaard 1610 - 2010
Op vrijdag 16 april jl. heeft het Regionaal Archief Alkmaar een
heel bijzonder boek laten verschijnen. Na 270 jaar is een
manuscript - met maar liefst 70 pentekeningen - van de
Alkmaarder Gijsbert Boomkamp uit het archief voor iedereen
bereikbaar geworden.
Het manuscript uit 1740 heeft de verraderlijke titel 'De stadt
Alkmaer met haare dorpen'.
Boomkamp heeft zijn boek nooit voltooid en daardoor is er veel
in te vinden over de omliggende dorpen en vrijwel niets over
Alkmaar zelf.
Boomkamp past volledig in de 18de-eeuwse traditie van onver
moeibaar overal veel topografische informatie verzamelen en dit
vastleggen in handschriften, zoals bijvoorbeeld ook de Amster
damse koopman Schoemaker deed.
Het nu gepubliceerde handschrift is door de Werkgroep Oud
Schrift van het Regionaal Archief Alkmaar voorzien van een
moderne hertaling en een forse inleiding. Bovendien zijn naast
de oorspronkelijke pentekeningen ook hedendaagse foto's
opgenomen.
Boomkamp heeft de tekst ingedeeld volgens de in 1740 gel
dende rechtsgebieden. Het baljuwschap Schagen, omvattende
'de stede Schagen, Burghorn, Barsingerhorn, Kolhorn' vinden
we dan ook als een hoofdstukje van zo'n 10 pagina's.
Een interessant boek over de Noordkop van toen,voor de mens
van nu.
Fred Timmer
'De stadt Alkmaer met haare dorpen'
Door Gijsbert Boomkamp
ISBN 978.9078381.365
336 pag. 24,95
Een beschrijving uit 1740 van historisch erfgoed in Noord-Holland
*•>1
Wie dit jaar Wieringerwaard binnenkomt, ziet onmiddellijk dat
er wat aan de hand is. De twee wegen worden overspan
nen door kleurige bogen, en overal staan masten die fleurig
omwonden lantarenpalen blijken te zijn. Wieringerwaard viert
feest. Vierhonderd jaar geleden viel de polder droog. En dat
wordt gevierd. Een van die manifestaties is het verschijnen van
het boek van Jan Bremer, getiteld 'WIERINGERWAARD, 1610-
2010', verschenen bij uitgeverij Pirola in Schoort Het is een
prachtig boek geworden, rijk geïllustreerd met vele afdrukken
van schilderijen, tekeningen, etsen, prentbriefkaarten en foto's.
Uiteraard gaat Bremer eerst terug naar het allereerste begin van
de polder, de bedijking, de droogmaking en de financiering van
dat project. Vervolgens wordt elke eeuw of belangrijke periode
uit een eeuw besproken. Wie er bestuurde en hoe dat gebeurde,
wie er woonden en hoe ze aan de kost kwamen. Waar de grond
van de polder geschikt voor bleek en dus wat er verbouwd en
geteeld werd en hoe het was gesteld met de veehouderij.
Wieringerwaard heet ook wel de Pauwenstad en de versierselen
boven het water brengen dat prachtig onder de aandacht. Toen
in de 19de eeuw de welvaart sterk toenam, hadden vele boeren
families het echt goed. En daarmee pronkten ze, zoals de door
hen gehouden pauwen met hun staart. Het waren er opvallend
veel en dat leverde Wieringerwaard zijn bijnaam op.
In 12 kapitale hoofdstukken laat Bremer de geschiedenis van de
Wieringerwaard (let op het lidwoord) de revue passeren. Of an
ders gezegd, hij roept het verleden op en beschrijft hoe het er in
die vierhonderd jaar aan toeging. Dat, versterkt en verlevendigd
door de illustraties en een zevental bijlagen, levert zoals gezegd
een prachtig boek op. Wieringerwaard kan pronken met deze
schitterende veer, weliswaar geschreven door de man die van
Den Helder alles weet, maar die de Noordkop van de Zijpe tot
Koegras van Wieringerwaard tot Texel als zijn broekzak kent van
de vroege middeleeuwen tot nu toe. Wieringerwaard mag trots
zijn op deze inwoner.
Karei Numan
12
