mooie foto's waaronder een van een schilderij van de het huis
zoals het er ooit stond. Die foto vindt u op de omslag van deze
Kakelepost. De redactie op haar beurt stuurde een aantal uitsne
den van kaarten van het gebied naar de familie Van den Ende. U
ziet een ervan afgedrukt. Dan komt de 'aap' van het misverstand
uit de mouw:
Geachte heerNuman,
Mijn vrouw wees mij hij lezing van uw e-mail op een mogelijk misver
stand. U schrijft, dat op de kaarten goed te zien is hoe ons huis in de
hoek van de Tjallewal en de Loosdijk lag. In die hoek bevindt zich ech
ter alleen nog maar een paardenstal. Toen we er pas gekomen waren in
1967 vertelden de buren, dat op de plaats van die stal vroeger (eerste
helft 20ste eeuw) een grote boerderij heeft gestaan, die door de bliksem
is getroffen en platgebrand. Ons huis bevindt zich zuidelijker, op de
plek, waar de Tolkervaart een korte, scherpe knik naar het oosten en
daarna weer naar het zuiden maakt. In 1967 stond er op de kop van
de Loosdijk, aan de noordzijde van de Tjallewallerweg, een gewoon
woonhuis, dat vanwege de aanleg van de S3 later is afgebroken. Van
ons plekje hebben buren mijn vrouw ooit verteld, dat dat ooit een soort
tol zou zijn geweest. Maar ja, de mensen zeggen zoveel.
Ik hoop hiermee iets te hebben verhelderd,
vriendelijke groet,
De reactie van de redactie, zich bewust zijnd van het misver
stand, volgde meteen:
Geachte heer Van den Ende,
Uw vrouw heeft gelijk. Ik stond op het verkeerde been, dat wil
zeggen gedeeltelijk, maar toch. In mijn optiek stond uw huis op
de plaats waar een schuur staat aan het begin (of het eind) van
het Loosdijkje. Ik kan dat heel goed zien op de luchtfoto die u
mij stuurde.
Toen ik u schreef dat ik niet zeker wist of uw huis stond/staat
op de piekwaar ooit de munnikenwerflag, doelde ik op de plek
waar uw huis staat. Dat is dus de piekwaar die munnikenwerf
ooit lag.
Mijn verwarring zit hem in het feit dat ik de Tjallewal liet lopen
tot het begin van het Miggenburgerwegje en de Bonkelerdijk
liet doorlopen tot de driehoek met de Tjallewal het Miggenbur
gerwegje. De Tjallewal liep kennelijk door in zuidelijke richting
langs de Tolkervaart tot aan het eind van de Bonkelerdijk,
terwijl het Miggenburgerwegje iets noordelijker op de Tjallewal
uitkwam.
Er is nog een bewijs bijgekomen. De Gemeente Schagen heeft
in plusminus 1900 nog een kaart laten tekenen, vermoedelijk
in verband met een hernummering van de huizen. Op die kaart
staat "t stadje precies aangegeven op de piekwaar uw huis staat.
Alle misverstanden (mijn misverstand dus!) zijn daarmee uit
de weg geruimd en mijn terreinkennis is toegenomen. En dat is
winst. Ik stuur u een afdruk van een detail van die kaart.
Die tol houdt me inderdaad ook bezig, want ik kom langs de
Tjallewallerweg even voorbij (vanuit Schagen gezien) de afslag
naar de Cornelissenwerf en bij Avendorp nog een tol tegen in
de transportregisters.
Het is niet onmogelijk dat gaandeweg de 'uitbreiding' in de
late middeleeuwen van Schagen de tol stap voor stap naar het
zuiden is verplaatst, tot die ten slotte bij Tolke definitief zijn plek
vond. Maar dat uitzoeken zal nog wel even duren. De of een
voorlaatste stap zou dus de vestiging van de tol, het tolhek op
die plek kunnen zijn geweest.
Met vriendelijke groeten
De 'Stadswait'
Betreffende veldnaam 'de stadswait' brengen de aantekeningen
van Arie Kapitein, die zich langdurig en intensief met de veldna
men van Schagen heeft bezig gehouden, opheldering. Hij sprak
met alle landeigenaren en pachters in het gebied van Schagen
en vroeg hen naar de namen die zij aan hun land gaven. Daaruit
kwam onder andere naar voren dat het land pal ten zuiden
van 't Stadje, de huidige woning van de familie Van den Ende
nu bekend staat als de stadswait, het land dat ligt bij 't Stadje,
precies zoals buurman Gootjes eens vertelde aan de familie Van
den Ende.
Het adres Loosdijk 1
Dit adres is betrekkelijk nieuw. Wel is het tot stand gekomen
voor de aanleg van de N245, de S3 zoals die weg nog altijd
genoemd wordt.
In 1951 wendden Burgemeester en Wethouders zich tot de
bewoners van Schagen met de volgende brief:
Schagen, Augustus 1951
Burgemeester en Wethouders delen U hierbij mede, dat ingaande
1 September 1951 een nieuwe huisnummering zal worden ingevoerd.
De nummering, welke tot nu toe wijksgewijzegeschiedde, zal dan
straatsgewijze plaats vinden. In verband hiermede was het noodzake
lijk, dat alle wegen een naam verkregen, waartoe bij raadsbesluit van
27 Maart 1951 werd besloten. Ten behoeve van de diverse instanties
volgt hierachter een overzicht van alle percelen met vermelding van
de bewoner, het oude en het nieuwe nummer. Wij merken nog op, dat
de naam van de bewoner wegens verhuizing e.d. per 1 September a.s.
gewijzigd kan zijn.
Burgemeester en Wethouders van Schagen
W.J. Wognum, burgemeester
K. H. Holtrop, secretaris
Tot dat moment werd de bewoning staand aan de Loosdijk 1
gezien als staand aan de Tjallewal. Het was een van de nummers
van die kleine buurtschap, vermoedelijk - gezien het wijkre-
gister van 1921 - nummer 47,47a of 49. Gootjes en Zijdewind
worden immers buren genoemd en zij wonen op respectievelijk
47b en 48.
De Bonkelerweg en het Miggenburgerwegje hadden hun eigen
naam en nummers, beide kwamen uit op ofbij de Tjallewal,
terwijl de Tjallewallerweg naar de Tjallewal toeliep. Langs de
Tjallewallerweg liggen dan ook de lage nummers die, naarmate
ze dichterbij de Tjallewal komen, oplopen.
Karei Numan
7
