Kleding Uit de collectie van Boerderij- en Rijtuigmuseum Vreeburg Vorig jaar, 2008, kreeg ons museum een schenking van een behoorlijke omvang. Naast gebruiks voorwerpen en keukengerei was er ook linnengoed en kleding bij. Dat dit tot verrassingen kan leiden bewijst het volgende. De kleding, bestaande uit drie onderdelen intrigeert in grote mate. Het betreft een jasje, een broek in een maat die een vol wassene kan dragen en een muts, eigenlijk een baret. De dunne stof is katoen, ecru bedrukt met een blauw bloempatroon en is te dateren: ongeveer 1870. De drie onderdelen zijn met de hand gemaakt hoewel de band van de baret met de naaimachine is aangebracht. De mouwen en de broekspijpen zijn afgezet met een brede strook rode katoen, de baret is rood en heeft een oranje band. Het is duidelijk de bedoeling dat de onderdelen bij elkaar moeten passen. Om allerlei redenen roept de kleding veel vragen op. Bijvoorbeeld: waarom is deze kleding gemaakt? Voor wie? En wanneer? Op welk moment van de dag werd deze kleding gedragen? 's Avonds als men "onder ons" was, of s morgens direct na het opstaan en door wie? Vanwege de bedrukte stof en de felle kleuren lijkt het niet voor de hand te lig gen dat het pak in het openbaar gedragen werd. Vrouwen uit de gegoede kringen droegen omstreeks 1870 wel huiskleding maar of dat in die tijd ook voor mannen gebruikelijk was? Dat het een mannenpak is zien wij aan de sluiting, die is links over rechts. Is het pak destijds van nieuwe stof gemaakt of had de stof eerder een andere bestemming? Wij zoeken in naslagwerken of er iets dergelijks beschreven of te zien is, een tekst of een foto, maar niets is erover te vinden. Dan gaan wij alles wat we zien maar eens benoemen. De blauw witte stof van alle onderdelen is niet nieuw, dat is logisch bij een gebruikt kledingstuk maar de stof van de broek lijkt in een betere staat dan die van het jasje. Bovendien is de broek van een ander dessin dan het jasje. En bij nader inzien is het jasje van een andere stof gemaakt met een eerdere bestemming. Op het rech ter schouderblad zit een dicht genaaid knoopsgat en er zijn uit gehaalde naden te zien want daar verschilt de blauwe kleur een beetje in vergelijking met het naast liggende blauw. Er zijn hier Waarvoor heeft deze kleding gediend Is het soms een pyjama en daar ook gaatjes van eerdere stiksels te zien. In de rug zijn van armsgat tot zoom twee naden aangebracht, ze eindigen in een split onderaan. Het onderste gedeelte van het middenpand is ook voorzien van een 20 cm. brede strook rode katoen. De hals is afgewerkt met een kraag van de rode stof en de sluiting bestaat uit met rode stof overtrokken knopen. De band van de broek is van gebloemde stof en heeft een knoopssluiting middenvoor. Aan de achterzijde is in het midden een stukje ingezet met 2 knopen ernaast, mogelijk om bretels aan vast te maken maar de knopen daarvoor ontbreken op het voorpand. Op de zijnaden zijn, ook weer met de hand, 4 cm. brede rode biezen genaaid. Waarvoor heeft deze kleding gediend? Is het soms een pyjama? Maar in 1870 droegen mannen geen pyjama! In hun dagelijkse hemd gingen zij ook slapenDe kleding blijft een poosje lig gen. We weten er geen raad mee, we kunnen niet eens gissen waarvoor het heeft gediend. Welke man droeg nou toch een dergelijk kleurig pak met een bijpassende baret? De mode, omstreeks 1870, was voor mannen al heel wat gematigder dan aan het begin van negentiende eeuw. En dan, een paar weken later, leggen wij het pak weer eens onder de loep. En zien we dat het aan de binnen- en bui tenkant van de hals en de onderkant van de mouwen een beetje zwart ziet. Ook de muts is wel wat smoezelig en ineens zien we het voor ons: "een koude donkere avond en de wind waait door de bomenIn dit pak zou Zwarte Piet zich heel goed thuis voelen. Het pak, gemaakt van andere kleding, is voor dat doel prachtig en de acces soires die Piet een echte Zwarte Piet maken doen de rest. Is het raadsel van het pak voor Vreeburg hiermee opgelost? Nee. Want of deze ingeving echt klopt zullen we nooit weten. Ook zullen we nooit antwoord krijgen op onze vragen. Maar we be waren het pak wel in het textieldepot. Samen met de suggesties is het een leuk verhaal, vooral als het pak tentoongesteld is en kinderen ons museum bezoeken. Thil van Twisk, Gerard Koel. 19

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Kakelepost - Schagen | 2009 | | pagina 19