touw gebonden waarna met een papje de buitenzijde glad ge maakt werd. Vervolgens werden ze met lakleer bekleed, en voor zien van twee ijzeren beugels en een trompethaak geplateerd met Berlin zilver of messing (wat in Holland niet gebruikelijk was, dit was voorbehouden aan het Koninklijk Huis) waaraan de strengen bevestigd werden. Het rijtuig dat hier beschreven wordt, is inderdaad een Phaeton. Dit is echter een verzamelnaam voor diverse rijtuigen, meestal voorzien van voorvoegsels als demi mail-, mail chelsea-, dames- etc. Een damesphaeton is een elegant, lichtgebouwd rijtuig met een lage instap. Daaraan voldoet dit hoogbebouwde, met zware wielen uitgevoerde (12 en 14 spaaks, normaal 10 om 12) rijtuig echter niet. Ook de naam Napoleon is niet juist. Dit rijtuig is afkomstig van Jan van Dijk, een zeer aimabele causeur en han delaar in allerhande goederen van huisraad, oud ijzer tot antiek uit Winkel. Van Dijk kon vol verve vertellen dat dit een originele Napoleon was, welke hij met een originele Trakener reed, die hij ook gebruikte voor zijn bedrijfsvoertuig, een luchtbandenwa gen met daarop gemonteerd de kap van een Tilbury (te zien in Dorpsfilm Winkel door Jan Blaauboer). Zoals het rijtuig geen Napoleon is, zo was het paard echter gezien type en maat geen Trakener. Het paard kwam echter denk ik wel uit Oost-Europa (Russische Ket). Maar het verhaal was mooi. De naam Phaeton komt uit de Griekse mythologie. Heros Phaeton was de zoon van de zonnegod Helios, die met zijn zonnewagen bespannen met twee paarden overdag langs de hemel placht te rijden. Zijn zoon Phaeton was dermate geob sedeerd door dit rijtuig waarop hij dagelijks zat, dat hij zeurde om er eens mee te mogen rijden, en zo geschiedde. De paarden sloegen op hol, omdat hij ze niet kon mennen en mannen en hij verongelukte dodelijk. Diverse rijtuigbouwers hebben deze naam gebruikt. Zelfs Volkswagen is nu ook met een type Phaeton op de markt. Deze Phaeton is wel van een bijzonder type, ik zou geen tweede weten. De kap is nl. eenvoudig afneembaar, de voorbank kan d.m.v. een draaimechanisme naar voren verplaatst worden waar na men de voetensteun voor de rijder op maat kan verstellen. Vervolgens kan via twee sloten het achterpaneel naar beneden geklapt worden, waarbij deze dan dient als voetensteun voor twee passagiers die achterin als ware het een dos-a-dos (rug aan rug) kunnen plaats nemen. De metalen spatschermen zijn van origine met leer bekleed geweest, echter in de crisistijd werden deze door een handige loodgieter vanwege de kosten en duurzaamheid vaak bekleed met zink evenals daken van coupés en vigilantes. De kap en het voorschild van een dergelijk toch wel luxe rijtuig behoren met leer bekleed te zijn, deze zijn echter een 20 jaar geleden vervangen door vinyl exemplaren vanwege de kosten. De firma Tattersall uit Bussum, de naam die in de wieldop pen staat, is alleen nog terug te vinden als Hackney-fokker en handelaar uit die tijd in Engeland en vermoedelijk heeft deze firma er een rijtuighandel bij gehad. Er zijn geen bewijzen dat Tattersall ooit gebouwd heeft, misschien wel geassembleerd. Men kon namelijk onderstellen, bakken etc. los bestellen bij diverse grossiers en bouwers. Foutje in de verzetsverhalen. De heer O. Koopman maakte ons attent op een fout in het bijschrift van de bovenste foto op pagina 10 van het vorige nummer. Piet Blokker staat op de tweede rij links achter Flip Molengraaf Martin Plevier 13

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Kakelepost - Schagen | 2009 | | pagina 13