van lezers
Foutje...
Regelmatig staan in de Kakelepost artikelen
waarop lezers reageren. Meestal doordat ze iets
aanvullends te vertellen hebben. En vaak is dat zo rijk
aan nieuwe gegevens dat publicatie ervan voor al onze
lezers leuk en interessant is. Soms ook zit een lezer
met een vraag. En in dat geval kunnen we proberen
een antwoord te vinden en vraag en antwoord hier
kenbaar maken.
Deze keer vindt u hier reacties van Martin Plevier uit Hengelo
(Gld) (oud-inwoner van Schagen) op het artikel over de passer,
het gareeltuig en de phaëton (24e jrg, nr. 2, blz. 11en Gerard
Koel (onze vaste medewerker) die iets aanvullends heeft op
dit zelfde door hem geschreven artikel. Ten slotte reageert O.
Koopman uit Schagen op een bijschrift bij een van de foto's in
het artikel over de Verzetsverhalen.
De 24e jaargang van de Kakelepost
Passer
Gerard Koel heeft de volgende correctie op zijn artikel in het
tweede nummer van de Kakelepost van dit jaar op pag. 10. De
in het artikel genoemde passer is een "pakkingsnij-ijzer" een
soort passer voor het maken/snijden van pakkingen te gebrui
ken rond de assen.
Zie pag. 197 van "Het boek van Oude Gereedschappen",
ISBN 90-75604-02-5.
'Efkes wat anvulle'
Naar aanleiding van het stukje van 'Passer via gareeltuig tot
Phaeton (zie Kakelepost, 24e jaargang, 2009, nummer 2, blz.
11) even een reactie die aanvult en soms corrigeert.
De genoemde passer, ook wel cirkelsnijder genaamd, was bij
iedere zadelmaker aanwezig.
Hij was echter niet bedoeld om rozetten te snijden. Deze waren
van metaal om zo een verschuifbare verbinding te maken tussen
het frondeel en de stoten van het kopstuk van het hoofdstel,
soms waren ze bij galatuigen met stof bekleed in de familiekleu-
ren (adel etc.).
De zadelmaker was een allround vakman. Hij hield zich niet zel
den bezig met nevenactiviteiten zoals het stofferen van rijtuigen
en meubelen, het plaatsen van kappen op rijtuigen, soms het
vervaardigen van tassen (Gucci, Hermes, Bakker, Vanweeghen
en Kok en vele andere). En verder kon je bij hem terecht voor
bijna alle toepassingen en reparaties van lederen artikelen. De
genoemde cirkelsnijder werd ook o.a. gebruikt voor het maken
van ringen rond de slagijzers van kappen, olie-afdichtingen voor
Collins patentassen (rijtuigas), kleppen voor de oudste typen
zwengelpompen, pakkingen, bitringen etc.
Het gevaar van internet en Google komt hier ook om de hoek
kijken. Als je naar gareelmaker zoekt, kom je op sites in Zeeland
en België terecht, maar daar wordt verteld hoe je garelen maakt
voor koudbloed werkpaarden (Belzen etc.). Deze garelen (zie
omslag Kakelepost, 23e jaargang, januari 2009, nummer 4) zijn
totaal, zowel wat constructie als aanzicht betreft, afwijkend van
de garelen gebruikt voor luxe aanspanningen. Deze luxe garelen
werden door sommige zadelmakers zelfgemaakt (o.a. door A.
Peereboom uit Nieuwe Niedorp, Bouwman uit Leiden en vele
andere).
De kleinere zadelmakers kochten ook wel bij grossiers (o.a.
Muller uit Oldenzaal), waar deze soms eveneens complete tui
gen kochten en dan doorverkochten. Deze luxe garelen bestaan
uit een kussen van uitsluitend stro, meestal roggestro vanwege
de lengte, dit werd om een mal gemodelleerd, vervolgens met
Reacties
ie Kakelepost
de Kakelepost
Alle begin is moeilijk, de overgang naar een nieuwe
lay-out bevestigt dat op een merkwaardige manier.
Op de foto ziet u de eerste drie nieuwe nummers
netjes naast elkaar liggen. Het gaat om de 24e
jaargang, de nummers 12 en 3. Nummer 4 van die
jaargang hebt u in handen als u dit leest.
Als u de omslag van deze drie nummers goed be
kijkt, zult u merken dat er aan nummer 1 niks man
keert, maar de nummers 2 en 3 behoren volgens
hun omslag tot de 22e jaargang, terwijl nummer
2 ook nog andere 'onzin verkoopt'. Op nummer 2
had moeten staan: '24e jaargang juli 2009 nummer
2'. Op nummer 3 had moeten staan: '24e jaargang
oktober 2009 nummer 3'.
Het is maar dat u het weet. In het vervolg zal het wel
goed gaan.
De redactie.
