Ballade van Texel
Mariabeeld dat nu in de kapel staat is gemaakt door Jules Rummens
van een kunstatelier uit Beesel. Op 15 augustus 1956 werd de kapel
ingewijd door pastoor H. Brouwer. Nu een huis van ontmoeting met
een koninklijke Vrouw.
De leylijnen
Leylijnen en andere energielijnen zijn banen van energie die
door het landschap stromen. Ze vervoeren energie over de hele
planeet. Al deze energielijnen liggen op het landschap en niet in
de grond. Leylijnen zijn een specifieke soort energielijnen.
"Langs mystieke plekken in Noord-Holland-midden"
Dit boekje beschrijft dat Keinse, maar ook Oosterland, zich bevindt op
een bijna 4000 km lange leylijn waarbij men van het zuidwesten naar
het noordoosten steeds weer bij plekken komt, die te maken hebben met
de Aartsengel Michaël. Andersom komt men hier steeds een Viking
verleden tegen. Deze leylijn loopt van Santiago de Compostela via
Carnac en Le Mont St. Michel door naar Hargen, Keinse, Oosterland,
Harlingen met zijn Michaëlskerk, de Friese koningsterp Wijnaldum,
het eiland Sylt, dan door langs Stockholm naar Archangelsk met zijn
Michaëlsklooster.
Doopsgezinden
De Keins is ook de buurtschap waar zich in de loop van de tijd
veel doopsgezinden hebben gevestigd, dicht bij de doopsge
zinde gemeente van Barsingerhorn en Wieringerwaard.
De Keinsmerwiel
Wanneer deze wiel is ontstaan, is een vraagteken. Zeer waar
schijnlijk niet door de Allerheiligenvloed in 1570, omdat de wiel
dan al op kaarten uit die tijd en vlak daarvoor staat aangegeven.
De Elisabethvloed van 1421 - dat is de vloed die definitief de
Biesbosch deed ontstaan - is ook niet verantwoordelijk voor
deze wiel, omdat de kracht van deze vloed zich vooral op de zui
delijke Nederlanden richtte en in het noordwesten minder heeft
huisgehouden. Mogelijk moeten we teruggaan tot het einde van
de 12de eeuw, wanneer er in 1163 en 1170 zware stormen woe
den en er sprake is van stormvloeden, waartegen de toenmalige
dijkjes niet bestand waren. In die eeuw ontstaat tussen Petten
en Callantsoog ook het Zijper (zee)gat, dat midden 14de eeuw
weer dichtgeslibd en verzand is.
Het kan ook zijn dat we moeten denken aan de storm die
halverwege de 13de eeuw de Valkkogerdijk, de Schagerdam,
zwaar beschadigd heeft, en die in 1248 op last van de abdij van
Egmond tegen hoge kosten hersteld wordt. Te verwachten is
dat de West-Friese Zeedijk tijdens die zelfde storm ook elders
beschadigd en eventueel doorgebroken is. De geleerden zijn
daar nog niet uit.
De Keins, kortom, kent een bewogen geschiedenis en is een
plek die nog altijd druk bewoond wordt. Nog lang niet alle
geheimen die deze buurtschap omgeven, zijn ontraadseld. En
gezien wat er aan krachten en machten huist, zal dat nog wel
lang zo blijven.
Desen Grootenkeynsa is groot
ontrent vier morgen
in 't weyden en in 't saeuen.
't Leyt hooch boven 't Sijpsche lant
een quartier gaens van
d'oude seedijck.
Ick hebber lustich hoy sien maeyen,
't leyt 's winters en somers
meest drooghe'
van Henk Schoorl uit 1976
In deze Ballade lezen we onder meer (pag. 14): Er is
echter meer bekend over Groot Keins. Kennis die we
ontlenen aan de tijd dat met de bedijking van de Zijpe
ernst wordt gemaakt. Jan van Scorel tekent Groot
Keins, de grote Keyns, als verhoogd gors. Vierlingh,
de West-Brabantse expert-bedijker die er bij werd
gehaald toen een en ander niet zo goed verliep, zegt
over het St. Maartenszwin en Groot Keins: daer
ick binnen dezelve dijckagie in 't water vant (vond)
een gorsken, genouch (genoeg) van bequame hooch-
te - welcke waeter hem extenderende (uitstrekkend)
westzuytwestwaerts op tot voorby Crabbendamme
- rontsomme hebbende hetzelve gorsken een steyl
ouver (oever)Daaraan herkennen we een door het
getij afgekalfd gors.
Groot Keins of Leeuwenhorn behoorde aan de
Schager Kerk en werd als zodanig verhuurd. In het
bedijkingsoctrooi van 31 maart 1552 wordt de be
dijkers opgedragen tot overeenstemming te komen
met de kerkmeesters van Schagen: 'vyer margen (vier
morgen) landts, min ofte meer, die deselve kercke
leggende heeft buytendijcks ontrent onser lieven
vrouwen te Keyns, zoals te lezen bij Belonje in zijn
boek van 1933.
Dirck Adriaensz Valcooch zegt in zijn rijmkroniek van
de Zijpe (Chronyck van de sype, 1599) dat een Scha
ger bierbrouwer, een zekere Buycke, jarenlang Groot
Keins van de Schager Kerk in erfpacht had:
'Hij boude (bedreef de landbouw), hij egde, 't lant
worde beter en niet quader...
...sijn kinders en erven bruycken 't nog op desen
dach;
22