Commandeurs en Schagen, deei 2 In dit tweede deel over de commandeurs ter walvisvaart komen nog zes commandeurs ter sprake. Deze won derlijke 'helden van de zee', die toch zware ontberingen en beproevingen op de koop toe namen, brachten niet alleen voor zichzelf en hun gezinnen, maar ook voor de Nederlandse samenleving belangrijke waren mee uit dat hoge, koude noorden. 'Waren' die het leven kostten van duizenden en duizenden walvissen. En dat is een gegeven waarover we niet sentimenteel moeten doen, maar met betrekking waartoe we ons wel moeten realiseren, dat 'we' het nu anderen willen verbieden, zowel de Noren als de Japanners. We hebben daarbij niet het idee dat we schijnheilig in de wereld staan, maar een zekere bescheidenheid moeten we maar wel in acht nemen. Daar komen ze. Teunis Root is dus oud-katholiek gedoopt op 18 november 1704 te Huisduinen, als zoon van Cornelis Cornelisz Roodt en Jantje Jans Groo£ Hij trouwt met Maartje Rens (Martje) Swart, de ondertrouw heeft plaats op 28 juni 1727 te Den Helder. Zij sterft na enkele maanden huwelijk en wordt op 30 oktober 1727 in Den Helder begraven. Ze is de dochter van Rens Thijsz Swart en Maertien Jan (Maartje) Giet. Uit dit huwelijk wordt een dochter geboren, Maria genaamd, rooms-katholiek gedoopt op 28 oktober 1727 te Den Helder, in hetzelfde jaar nog overleden en daar op 7 november 1727 begraven. Teunis Root hertrouwt in 1732 met Trijn Ariens Panvis, ze gaan op 29 december 1731 in ondertrouw en trouwen voor de kerk op 20 september 1732 te Den Helder. Beiden zijn rooms- katholiek. Zij is de dochter van Aarjen Jansz Panvis, zeeman (eveneens een commandeur), en Barber Krijnes Klapster. Uit dit huwelijk worden twee dochters en vijf zonen geboren, van wie er twee zeer jong overlijden. Dochter Aafje wordt op 9 augustus 1733 in Den Helder ge doopt, zoon Jacob Theunisz op 31 mei 1735, dochter Antie op 27 juni 1739 eveneens in Den Helder. Zoon Jan Teunisz wordt gedoopt in Schagen op 9 augustus 1744 en is geboren 'op de Plaats'. Zijn overlijden wordt aange geven op 14 september 1744 door zijn vader. Crelis, gedoopt in Schagen, geboren 'op de Loet' op 2 oktober 1748, overlijdt in 1749. De tweede zoon die de naam Crelis krijgt, wordt gedoopt op 8 oktober 1749 en sterft in 1750. De derde zoon met de naam Crelis wordt gedoopt op 3 augustus 1750 te Schagen, eveneens geboren 'op de Loet'. Theunis Root, commandeur op Groenland, wordt op 5 februari 1751 eigenaar van 'een huijsje en erve in de Papestraat alhier (Scha gen), belendt Gerrit Heeneweer ten zuijden, Aarjen Pietersz Legaart ten noorden, Doeke Volperda ten noorden, de straat ten oosten'. Uit het feit dat Doeke Volperda, eigenaar van een herberg op de Markt, ten noorden woont, kan worden afgeleid dat Root vlak bij het Marktplein woonde. (Oud Archief Schagen, inv. nr. 5903, blz. 114). Zie ook het feit dat van zijn zoon Jan wordt vermeld dat hij geboren is 'op de Plaats'. Op 21 september 1764 verkoopt Theunis Root 'woonende op de Helder, aan Steijntje Peres woonende alhier ter stede een huijs en erve staande en gelegen op de Loet alhier, heient de weduwe Jan van Voorst ten oosten, Gerrit van Dijk ten westen (Oud Archief Schagen, inv. nr. 5905, blz. 46). Uit deze transportakte blijkt dat Theunis Root inmiddels weer is verhuisd naar Den Helder, waar hij enige jaren later ook overlijdt (hij is op 10 december 1768 in Huisdui- 8. Teunis Cornelisz Root/Rood/Roodt Tussen 1735 en 1768 vaart Teunis Cornelisz Root talloze malen richting Groenland, richting jan Mayen, richting Spits bergen. Hij komt evenzo vele malen terug met of zonder vaten spek, meestal met. Ook hij kan bogen op een enorme ervaring, opgedaan onder bijna altijd barre omstandigheden. In de Maandelijkse Nederlandse Mercurius staat over Teunis Cornelisz Root - in hetzelfde jaar 1759 als waarin we Jan Strop vonden - twee regels hoger dat Teunis Cornelisz Root, varend voor Jochem Matthys en Coenraat Smit, met de 'Rijnstroom' binnenliep op 1 augustus, met 130 vaten spek van drie walvissen. In het oud-katholieke doopboek van Huisduinen vinden we onder andere de volgende geboortes: Teunis, gedoopt op 18-11 -1704 van wie de ouders zijn Krelis Krelisse en Jantie Jans, als getuige treedt op Martie Krelis. en Japick Jacob), gedoopt op 14-11 -1715, en van wie de ouders zijn Crelis Crelisze en Jantie Jans; ook hier treedt Martie Crelis als getuige op. Groenlandvaarder De Goede Hoop vaart uit 12 Ruud van de Pol

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Kakelepost - Schagen | 2009 | | pagina 12