Van passer via gareeltuig tot Phaéton IW Uit de collectie van Boerderij- en j Rijtuigmuseum Vreeburg HEiliüiiill IÏBIBXIilBUllilll PfilllBIi liiilP Paarden voorzien van gareeltuigen trokken bepaalde typen rijtuigen en koetsen zoals de Landauer en de Phaéton. De Dames-Phaéton, ook wel Napoleon genoemd, was in vroe ger tijden de Porsche Carrera onder de koetsjes en dan speciaal Een passer is een algemeen bekend werktuig om cirkels te trekken. Deze passer is gemaakt om cirkels uit leder te snijden en komt uit een zadelma kerij of van de gareelmaker. Een gareelmaker maakt gareeltuigen met als voornaamste onderdeel het gareel. Het gareel is een schouderkraag bestaande uit twee gepolsterde houten spanen die om de hals van het paard worden gelegd en aan de boven- en onder kant met elkaar verbonden zijn. Een goed passend gareel verdeelt de druk over de schouders van het paard. Verder maakt de gareelmaker borsttuigen, leren leidsels en hoofdstellen voor trekdieren. Deze cirkelsnijder kan gebruikt worden om rozetten, misschien voor een hoofdstel of halster te snijden. Daar waar het frondeel is bevestigd aan de hakstukken, bevindt zich de rozet, vaak een metalen plaatje voorzien van een wapen of monogram. Het object nr. 4907 is 18 cm. breed en 17,5 cm. hoog en door schenking verkregen. Het bestaat uit 2 hoofdonderdelen, een mes en 2 vleugelmoe ren. Het handvat is van hoorn, 3 cm. dik en ter versteviging aan beide zijden opgevuld met hout. In dit verticale middengedeelte is een uitsparing waarin het horizontale gedeelte verschoven kan worden en met een vleugelmoer wordt vastgezet. Hier mee kan men de juiste afstand van de cirkel instellen. Aan het uiteinde bevindt zich een mes met een vleugelmoer waarmee het mes op de vereiste diepte kan worden ingesteld. In de 2 hoofdonderdelen en het mes is het getal 30 geslagen. voor de dames. Sportieve jongedames spanden een of twee klei ne paarden in gareeltuigen voor de Phaéton en maakten daar mee een ritje. Het chique tweepersoons voertuig is oorspron kelijk van Franse afkomst en dateert uit 1865. Phaéton betekent licht, open. Dit model heeft veel weg van een sjees met een kap die in twee standen kan worden gezet. De koets met gebogen bomen is voorzien van lantaarnhaken en een voetrem op beide achterwielen. Door een draaimechanisme kan de koetsiersbank naar voor of achter geplaatst worden om een goed evenwicht te krijgen. De koetsiersbank is met groene stofbekleed. De rijtuigbak is in de kleuren groen en wit geschilderd, verder heeft deze een verticaal leren voorspatscherm. Deze Phaéton heeft stalen spatborden en 2 opstapijzers. Alle wit geschilderde wielen hebben rubberen banden. De voorwielen, met 12 spaken, heb ben een diameter van 75 cm., de achterwielen met 14 spaken, een diameter van 110 cm. Afmetingen: L. 426 cm. B. 168 cm. en H. 248 cm. In de wieldoppen staat de naam van de rijtuigmaker 'Tattersall Bussum'. Gerard Koel

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Kakelepost - Schagen | 2009 | | pagina 11