Lief en leed op het perceel
Schoenmakerspad 1 - deel 1
Op dit detail van
de typografische
kaart van 1880 zien
we de eerste drie
boerderijen aan de
Schoenmakersweg,
tussen Nesdijk en
Groeneweg.
Ruud van de Pol
De Schoenmakersweg is tot de eerste
helft van de achttiende eeuw onbebouwd
gebleven. Pas na de aanleg van de spoor
lijn van Alkmaar naar Den Helder zijn er
enkele boerderijen gekomen. Een van
deze boerderijen stond op de plaats waar
nu de Nieuwe Nes is verrezen. Op dit
stukje grond hebben bijna anderhalve
eeuw mensen gewoond en gewerkt. Ze
hebben het leven geleefd met alle ups en
downs die het aardse bestaan met zich
meebrengt. Wie deze mensen waren kunt
u in dit artikel lezen. De basis voor het
verhaal is gelegd door Nel Dekker en
Cees Kuyperdie in de Kakelepostvan
1993 een serie van vier artikelen hebben
geschreven op basis van de gegevens uit
het kadaster. De kadastrale gegevens ver
melden echter uitsluitend de eigenaren.
Niet alle eigenaren woonden echter op
hun bezit maar verhuurden dit. Huurders
verdwijnen echter gemakkelijk in de ver
getelheid. Vooral als de huurperiode
maar kort is zijn ze soms moeilijk op te
sporen door het ontbreken van huurcon
tracten en onvolkomenheden in het
Bevolkings Register. Desondanks heb ik
een poging gedaan om een chronolo
gisch overzicht te maken van alle eigena
ren en bewoners van het boerderijtje aan
het begin van de Schoenmakersweg.
Het Jan Schoenmakerswegje
Eeuwen lang waren de Jan
Schoenmakersweg en de Groeneweg de
enige wegen die toegang gaven tot de
landerijen in het deel van de polder
Neskaag gelegen tussen de Nesdijk en de
Omringdijk.
Bij de aanleg van de wijk Groeneweg is de
Jan Schoenmakersweg voor een belang
rijk deel verdwenen onder de bestrating
van de Seringenhof. Het eerste deel ach
ter de flats aan het Accaciaplein werd
aangepast voor wandelaars en fietsers en
kreeg de naam Schoenmakerspad. Al
meer dan 300 jaar is de naam
Schoenmaker verbonden met deze weg.
Dit weten we dankzij de noeste arbeid
van Karei Numan die de transportregis-
ters van Schagen heeft gelezen en voor
ons toegankelijk maakte door de inhoud
te indexeren op veld- en persoonsnamen.
We komen de Jan Schoenmakersweg
voor het eerst tegen in transportregister
5910 op pag. 51 waar staat:
"Jan Pirtersz Groot es stelt als onderpand uoor
een schuld aan Willem Gertsz Backer 'een
stuckge groedlantgelegen in de Nescaag aan
Jan Schoenmakersiuegje groot omtrent 3 geer-
sen 4sneesen, belent Rodrigo Goutsbergen ten
zuijden, DieuuierJans Wijcks ten noorden...'
(Actum 13-03-1688)".
Van Jan Schoenmaker weten we niet veel
meer dan dat hij leefde aan het eind van
de zeventiende eeuw en land bezat in de
polder Neskaag. In 1679 lezen we in een
akte: saatland gelegen op 'tNespat
belent Griet Reijnderts erve ten oosten
Jan Schoenmaker ten westenen in
1686 Jan Schoenmakers erve ten wes
ten aande Gouw".
De weg was er echter eerder dan Jan
18
