1328, of23 november 1334 (de
Clemensvloed) of het al genoemde jaar
1343. Immers, er moet eerst dijk liggen
en die moet doorbreken voordat er een
wiel kan ontstaan!
Als de kagen er wel zijn en er dus ook
dijkjes zijn, dan moeten we hier denken
aan de Nes, de Nesdijk, de
Oostermeneweg (later de Groeneweg en
dat doet ook denken aan een groene dijk)
die doorloopt tot het Keinsmerwegje en
de Lagedijk en bij de Lagedijk het
Rijpelanderwegje (deze naam is van
belang, immers Rijpeland, is land dat
"aan de rand" ligt; denk aan het Rijpje
achter Sint Maarten en de De Rijp aan de
zuidkant van de Schermer en de
Beemster)
1291
In 1291 neemt de abdij van Egmond een
belangrijk besluit. In de jaren daarvoor
had deze abdij zoveel geld moeten uitge
ven aan herstel van de dijken (in het bij
zonder de Vriezendam, de Valkkogerdijk)
dat ze de dijk en het onderhoud ervan
samen met een hoeveelheid land dat door
deze dijk werd beschermd aan de
Kennemers en de Friezen schonk, op
voorwaarde dat deze bewoners of aanwo-
nenden de dijk zelf zouden onderhou
den.
De Kennemers en de Friezen!!
De Kennemers, wie zijn dat? Uit de tekst
blijkt dat het gaat om bewoners van de
Geestmerambacht, dus van Sint Maarten,
Dirkshorn enz., dus bewoners van de
dorpen die liggen aan de Groenedijk, de
Oosterdijk, de Kalverdijk. De Friezen zul
len dus gewoond hebben langs de
Tolkerdijk en de Zijdwind tot aan
Niedorp. Schagenaars en Niedorpers zul
len dus de Friezen zijn. Valkkoog is een
verhaal apart, maar het zullen wel
Friezen zijn geweest.
Tussenstand
We zochten naar Friezen en daar zijn ze
dan. In 1291 worden ze genoemd en
uiteraard in de jaren daarvoor. Immers de
graaf van Holland trekt in de anderhalve
eeuw daarvoor veelvuldig ten strijde
tegen de (West-)Friezen en nog in vele
jaren daarna tegen de Friezen in het hui
dige Friesland.
1288, 1287
In 1288 bewerkstelligt Floris V vrede met
de West-Friezen, mede gebruik makend
van de watersnoodramp van het jaar
daarvoor. Op 14 december 1287 en 5
februari 1288 lopen grote delen van West-
Friesland opnieuw onder water. Floris V
verovert dan definitiefWest-Friesland en
de West-Friezen onderwerpen zich. Het
Iaat zich indenken hoezeer het water had
huisgehouden die winter.
De wielen bij Schagen en Valkkoog kun
nen tijdens deze storm zijn ontstaan. De
Schagerdam kan het bij deze storm heb
ben begeven. Het kan zijn dat de
Grimswiel in een van die barre nachten of
in beide is gevormd. Het woord
Grimswiel moet komen van grimmig,
boosaardig; denk ook maar een van de
kwaje pieren in Van den Vos Reijnaerde,
Yzegrim. In die hoek van de Burghorn
liep het water vast, vier wielen op rij
getuigen daarvan. Maar als daar de dijk
doorbreekt dan loopt een behoorlijk deel
van de banne van Schagen onder water.
Het kan zijn dat in die nacht ook de kade
van de Cornelissenwerf het heeft bege
ven, hetzij vanuit het zuiden hetzij vanuit
het noorden en dat toen ook de
Ommerswiel is ontstaan.
1264
In 1264 wordt de rivier de Rekere met een
dam afgesloten. In 1248 werd tijdens de
hierna te noemen storm zelfs Alkmaar
rechtstreeks bedreigd en spoelden daar
huizen weg door het water.
1250, 1248
Inmiddels zijn we driehonderd jaar terug
in de tijd, uitgaande van de eerste op
schrift overgeleverde transportacte in
Schagen.
We komen in de jaren 1248 tot 1250, zeer
belangrijke jaren voor ons onderzoek.
18
