Raadhuis gevel te Schagbn
s CHAAL. i A.50
VOOR DE VERBOUWING
paste, of een negatieve rechtsbeslissing
bij voorbaat. Beroep aantekenen tegen
een vonnis van de vierschaar was volgens
het Handvest van 1427 onmogelijk - men
vond het waarschijnlijk een ondermijning
van het gezag. In werkelijkheid was altijd
beroep mogelijk bij het Hof van Holland.
Maar welke poorter van Schagen wist
daarvan?
Maar vanaf het begin was men wars van
een publieke tribune en van eventuele
ordeverstoring tijdens de zitting. Artikel
68 van het Handvest van 1427 bepaalt dat
niemand ongenood ter vierschaar mag
komen. Er staat zelfs een flinke boete op.
Deze regel wordt kennelijk nogal eens
overtreden want schout en schepenen
vinden het nodig een aparte keur uit te
vaardigen, waarin zij "burgers"en
"buiten-poorters" uitdrukkelijk verbieden
"boven op de rechtcamer voor de
vierschare te comen als die bij schouth
gespannen is, ten sij hij daer geroepen is
bij de schouth ofte de bode"." Bovendien
bevelen zij eenieder "soo wanneer sijn
sake gedient heeft terstont wederom" te
vertrekken.
Tijdens de Franse Tijd raakte het
stadsbestuur van Schagen, zoals alle
steden, de lokale rechtspraak kwijt.
Het huidige pand Markt 18 wordt in de
voorgevel gesierd door het
gemeentewapen, terwijl in de zijgevel
Vrouwe Justitia hoog boven de gaande en
komende man troont. Beide ornamenten
zijn waarschijnlijk aangebracht toen de
op die plaats staande herberg de Schager
Roos tot polderhuis werd verbouwd en
ingericht en het stadsbestuur mede
gebruiker werd. Het gemeentewapen als
symbool van bestuurlijke macht; Vrouwe
Justitia als symbool van rechterlijke
macht.
Het is te hopen dat wat er ook met het
pand gaat gebeuren, deze twee symbolen
een waardige plek in de gevel zullen
krijgen.