In 1895 brandde
de kerk volledig af.
Links vindt men nog een zeer ouderwets
café "De Posthoorn", waarvoorheen,
toen het brievenvervoer per omnibus
(rijtuig met banken) ging, de post werd
uitgereikt.
Het Sehager slot
In deze omgeving voert een doorgang
naar het voormalige slot. De huizenrij ter
weerszijde van deze doorgang staan op
de plaats, waar zich in oude tijd de
omwalling van het slot bevond. Op een
dezer huizen ziet men als overblijfsel nog
een torentje.
Het Sehager slot moet voorheen dan ook
wel een machtig bouwwerk zijn geweest,
wat trouwens blijkt uit de afbeelding
welke in de tekst voorkomt.
Omtrent deze voormalige sterkte, een
maal de beroemdheid van Schagen, valt
nog te vermelden, dat het enige jaren niet
aan Beierens geslacht heeft toebehoord,
maar aan zekere George van Cats, die het
kasteel had gekocht voor f263.000. In
"Onze omgeving" lezen we hieromtrent:
"In 1675 ging zij over aan Petrus Corn.
Groot voor ƒ50.000 en een paar jaar later
werd Floris Karei van Beieren eigenaar
voor ƒ170.000.
Diens zoon en opvolger Dirk Floris sneu
velde in de slag bij Ramillies (1706), een
dochter nalatende, Maria Izabella, die
een jaar later trouwde met Franciscus
Paulus Emilius, graafvan Oultremont.
Van die tijd afbleef de heerlijkheid eigen
dom van het geslacht d'Oultremont.
De familie d'Oultremontvertrok echter
in 1795 naar het buitenland. De heerlijk
heid werd verwaarloosd. Jaren later spra.
de eigenaar, na zijn adellijk goed te heb
ben bezichtigd: "Je ne revriendrai jamais"
(nooit kom ik terug) en hij hield woord.
Hij vertrok en nam vele kostbaarheden
uit het slot mee, welke nog heden ten
dage in het Museum te Brussel worden
bewaard. Nadien is de zo gevreesde
sterkte verwaarloosd en door de tand des
tijds bijna geheel ten onder gegaan. Toch
zijn er gelukkig nog een paar beziens
waardige overblijfselen bewaard geble
ven, n.1. de beide torens.
Door de doorgang vanaf de Markt
betreedt men het voormalige slotplein,
waar ons oog onmiddellijk valt op de
beide prachtige torens. De gehele omge
ving is thans herschapen in een aardig
plantsoen, ongetwijfeld een sieraad der
plaats. Achter het slot strekte zich voor
heen het Herenbos uit, dat echter geheel
in bouwland is veranderd. Zo is van de
eens zo machtige sterkte der Beierens al
bitter weinig overgebleven.
De Grote kerk
Midden op het marktplein verrijst het
kerkgebouw met hoge toren der protes
tantse gemeente. Tot het laatst der vorige
eeuw stond op deze plaats het schone
kerkgebouw, voor de Hervorming aan de
H. Christoffel gewijd. Van der Aa schrijft
in zijn 'Aardrijkskundig Woordenboek
der Nederlanden'
hiervan ondermeer: "DitJraai gesticht rus
tende op 15 ronde stenen pilaren is ruim 46 el
lang, ongeveer 21 el breed en 22 el hoog. De
toren ivelkegeheel uan steen is, stak vanouds
8,36 el boven de kerk uit, behalve een kleine
houten spits. In den jare 1617 begon men hier
de sierlijke spits op te bouwen, welke in ïóig
voltooid iverd ter hoogte van ruim 14 el, zodat
de toren tegenivoordig 21,5 el boven de kerk uit
steekt. De gehele toren is 43 el hoog en heeft drie
omgangen, waarboven een peer en een gulden
appel met sierlijk lojiverkgeplaatst is. De kap
van de preekstoel, ivelke van 1660 dateerde,
gold voor een meesteriverk".
Tevens vond men in het oude kerkge
bouw de gedenkschriften van de heren en
vrouwen van Schagen; onder de grafste-
16