Op de plaats van
deze kapitale boerderij
aan het eind van
de Dorpen staat nu
een stolpvormig
geheel waarin meer
dere wooneenheden
zijn ondergebracht.
Heddes van langhuisstolp tot Noord-
Hollandse stolp werd omgebouwd.
Gelukkig zijn er, behalve Jack nog meer
particulieren, die het op zich nemen oude
vervallen stolpen op een verantwoorde
manier te restaureren, te herstellen of te
herbouwen, om ze op de juiste wijze aan
ons nageslacht over te kunnen dragen,
zodat zij die na ons komen, zich nog
enigszins kunnen voorstellen waarin
men vroeger boerde. Hoe een boerderij er
vroeger van buiten uitzag is te zien aan
de fraaie stolpen: Nes 40, Grotewal 46,
Haringhuizerweg 1 en Grotewaller-
weg 14. Intern is alleen het vierkant nog
te zien. De stallen, de dars en het
achterom zijn vervangen door eigentijds
wooncomfort.
Maar er zijn er buiten deze vier nog
zeventig in Schagen. Hieronder bevinden
zich gelukkig nog een groot aantal goed
onderhouden stolpen. Er is ook een
aantal meegeteld dat enige kenmerken
van een stolp heeft. Bijvoorbeeld het
pand Hoep 24 waar een autobedrijf in
was gevestigd en dat gesloopt lijkt te
gaan worden; het pand Loet 32 met een
echt vierkant, had grote darsdeuren en
een koestal en een stolpschuur op Tolke,
welke bij verbrande boerderij Imkewerf
behoorde. Het boerderijtje aan de
Halerweg 11 is wel meegeteld, maar bezit
geen vierkant. Beide laatste zijn nog wel
agrarisch in gebruik.
Van de vierenzeventig getelde stolpen
zijn er nog zestien bij veehouders in
gebruik. Ongeveer tien vallen er onder de
categorie hobbyboeren, zoals een
stalhouderij, een schapenhouderij, een
camping en artsenpraktijk. Twee stolpen
werden onbewoond aangetroffen.
Vijfenveertig boerderijen worden door
particulieren bewoond en onderhouden.
Tegenover hen, inclusief de veehouders
die een stolp onderhouden, zou de
overheid wel eens wat toeschietelijker
kunnen zijn met het verstrekken van
subsidie voor noodzakelijk groot
onderhoud, of een andere vorm van
lastenverlichting. Op deze wijze zou de
overheid mee kunnen werken aan het
behoud van dit culturele erfgoed.
We willen de boerenbehuizingen toch zo
gaaf mogelijk aan het nageslacht
overleveren. Als dat lukt mogen de
namen van deze eigenaars met respect
uitgesproken worden.
6