Een klok met vier levens
Lotgevallen van een Tersehellingerklok
in de ehristoforuskerk van Sehagen.
H. T. M. Lambooij
I. Geruzie in de toren.
De drie klokken in de toren van de
Christoforuskerk staan niet direct
bekend om hun fraaie samenklank.
Eerlijk gezegd 'wringt' de harmonie
nogal. Ze klinken als een e, een f en een
b, niet bepaald een mooie combinatie
voor een spel luidklokken. Ze zijn dan
ook wel eens spottenderwijs vergeleken
met een kijvende vader en moeder en een
onecht kind! Worden ze afzonderlijk
geluid dan zijn de klanken veel beter te
verdragen. Waarom deze klokken
indertijd dan toch geplaatst zijn is gauw
gezegd: ze waren goedkoop. Ze horen
helemaal niet bij elkaar en zijn bij de
bouw van de kerk willekeurig bijeen
geharkt. Momenteel bestaan er bij de
kerk vergevorderde plannen om een van
de klokken te verkopen en een drietal
(reeds geschonken) moderne klokken
aan de grootste klok toe te voegen om
zodoende een harmonieus klokkenspel
te verkrijgen. Drie 'nieuwe' plus één oude
zullen dan gelijk geluid kunnen worden
en de begintonen van het Gregoriaanse
Marialied Salve Regina spelen. Het is de
bedoeling dat de kleinste klok
afzonderlijk wordt geluid, bijvoorbeeld
door de week.
II. Tweedehandsklokken
Wat was er aan de hand?
Toen de 'nieuwe' Christoforuskerk in
1882 werd gebouwd, zijn kosten noch
moeiten gespaard om deze dekenale kerk
een kathedraalachtig uiterlijk te geven.
Het werd een forse, fraaie neogotische
kruisbasiliek, gesierd met een flinke
toren, ontworpen door de befaamde
kerkenarchitect AlfredTepe. De bouw
werd uitgevoerd door de Schager
aannemer M. Gielens. Of de bodem van
de schatkist na de kerkconsecratie op
22 oktober 1882 bereikt was, vertelt de
geschiedenis niet, maar waarschijnlijk is
het wel. Kennelijk waren er geen
middelen meer om nieuwe klokken aan
te schaffen alsmede een behoorlijk
aangepast pijporgel. Wat dit laatste
betreft: de eredienst zou jarenlang
worden opgeluisterd met de klanken van
een oud en veel te klein orgel van 6,5
register, dat in 1881 voor ƒ200
overgenomen was van het seminarie
Hageveld. De lage prijs was evenredig
aan de slechte kwaliteit van het
instrument... Zeven jaar later werd het
vervangen door een - eveneens
tweedehands - groot harmonium. Eerst
in 1930 zou de firma Vermeulen een
nieuw pijporgel van voldoende volume
maar eveneens van zeer matige kwaliteit
op de koorzolder achter in de kerk
bouwen
En de klokken?
Net als bij het orgel werd gezocht naar
een voordelige aanbieding. Die
gelegenheid deed zich voor toen de
bekende klokkengieterij van A.H. van
Bergen (1835-1913) te Heiligerlee
adverteerde met een drietal oude
klokken. Van Bergen, die behalve
klokken ook brandspuiten,
torenuurwerken en scheepsbellen
leverde, en die ook op ruime schaal
reparaties uitvoerde, adverteerde
veelvuldig en hield zeer nauwgezet een
dagkas- en aantekeningenboekje bij
Zijn advertentie met de drie klokken
verscheen op 20 juli 1882 onder meer in
het nieuwsblad De Noord Brabander en
is daar waarschijnlijk opgemerkt door
