Ontploffing munitietrein te Schagen
14 september 1944
lnt; In het verleden heb ik al een paar maal de beschieting van de personentrein op
het stationsemplacement in Schagen, met als gevolg de ontploffing van een
aantal wagons geladen met munitie, beschreven. Ik kon dat doen omdat ik er
dichtbij woonde. Het door mij verhaalde, en dat realiseer ik mij terdege, is
echter vanuit mijn gezichtsveld geschreven. Het is ongetwijfeld zo, dat de
ontploffing door heel veel mensen vanaf een andere plaats is beleefd.
Interessant wordt het pas als iemand zich meldt die in de personentrein heeft
gezeten!
Het begon zo: Enige tijd terug werd ik opgebeld door een mevrouw. Zij had
mijn telefoonnummer van iemand gekregen. Zij vroeg mij of ik nog gegevens
had over de ontploffing in Schagen. Ik heb daar wel het een en ander van en
ben bijna altijd bereid mijn kennis te delen met anderen. Ook in dit geval. Maar
eerst was ik natuurlijk geïnteresseerd in het 'waarom' van haar belangstelling.
Het bleek dat zij in de beschoten personentrein had gezeten!
Ik laat, met haar toestemming, het verhaal hierna volgen.
Mevrouw Hoogenbosch, dit is de naam
van de bewuste mevrouw, komt
oorspronkelijk uit Den Helder. Haar
vader had daar een winkel. De familie
woonde niet meer in Den Helder maar
was geëvacueerd in Bovenkarspel. In het
weekeinde verbleven zij met z'n allen in
Bovenkarspel en gedurende de, wat wij
nu noemen 'midweek', verbleefzij met
haarvader in Den Helder. Het verblijf in
Bovenkarspel werd benut om voor de rest
van de week voedsel in te slaan en mee te
nemen naar het hoge noorden.
De tocht van Den Helder naar
Bovenkarspel en omgekeerd, werd óf per
fiets óf per trein afgelegd. Fiets of trein
werd bepaald door de
weersomstandigheden. Op de bewuste
12e september 1944 was de trein aan de
beurt voor de terugweg.
Normaal werd er in Heerhugowaard
overgestapt op de trein van Alkmaar naar
Den Helder. Omdat er weinig te beleven
was op het station van Heerhugowaard,
bleef men meestal zitten tot het veel
drukkere station Alkmaar. Bijkomende
factor was het feit dat jein Alkmaar nog
een zitplaats kon uitzoeken. De trein uit
Alkmaar, officiële vertrektijd n.10 uur,
vertrok in eerste instantie niet, omdat er
'vliegtuigen in de lucht waren'! Zolang de
machinist en de conducteur er niet van
overtuigd waren dat de lucht
'vliegtuigvrij' was, bleef de trein staan.
De conducteur deelde de passagiers mee,
dat men onderweg, bij het plotseling
stoppen van de trein onmiddellijk de
trein moest verlaten!
Kort hierna vertrok de trein.
Met een slakkengang ging het richting
Schagen. Gespannen keken de
passagiers voortdurend uit de raampjes
om bij de geringste tekenen van
vliegtuigen uit de trein te kunnen
springen! Zonder problemen kwam men
in Schagen aan. Grote bedrijvigheid op
dit station, omdat er in Schagen vele
Helderse gezinnen waren ondergebracht
en omdat de trein het enige
vervoermiddel was waarmee je nog van A
naarB kon reizen.
Om circa kwart over twaalf vertrok de
trein weer. Nog maar nauwelijks op gang
gekomen vlogen er twee vliegtuigen van
14