Het geslacht Wit op Imkewerf
Aan Dirk Wit Az.
geboren den
20 Januari 1940,
ter herinnering
aan uw overgroot
vader,
Dirk Wit Az.
geboren
8 November 1835.
Uitgebreide
genealogische
gegevens over
de familie Wit zijn
te vinden in
een uitgave van
de Stiehing
Westfriese families.
Toen Klaas Wit, een zoon van Dirk Wit, in 1940 grootvader werd van een kleinzoon die
Dirk genoemd werd was hij daar zeer verheugd over. Hij besloot voor zijn kleinzoon de
herinneringen die hij nog had over diens overgrootvader op te schrijven. Het verhaal gaat
over een boerengeslacht dat meer dan honderd jaar op de boerderij Imkewerf, op het
Imkeland bij Tolke, woonde. Door zuinig te leven en op de goede momenten te investeren
werd hier een bloeiend boerenbedrijf gevestigd. Enkele jaren geleden is, bij gebrek aan
opvolging, het bedrijf overgegaan in andere handen.
Het verhaal is overgenomen in zijn oorspronkelijke vorm met behoud van de toen
geldende schrijfwijze. Ter wille van de leesbaarheid is de interpunctie op enkele
plaatsen aangepast en zijn tussenkopjes ingevoegd.
Met dank aan de heer D. Wit te Schagen voor wie het verhaal is opgeschreven, en die
zo vriendelijk was een kopie en enkele foto's voor publicatie beschikbaar te stellen.
Lieve kleinzoon,
Waar jij ruim een eeuw later geboren bent, als de man waar jij naar vernoemd bent, wil
ik trachten je iets meede te deelen uit het leven van dien tijd in het algemeen en dat van
jouw overgrootvader in het bijzonder. Hij werd geboren te Groenveld en was dus net
als jij St. Maartenaar van geboorte.
Zijn vader heette net als jouw vader Arie Wit Kz. geboren 1807 en zijn moeder heette
Neeltje Groenveld, geboren 29 Februari 1812, die kon dus eenmaal in de vier jaar haar
geboortedag vieren. Zij waren dus mijn grootouders.
Het leven was in dien tijd hoogst eenvoudig, primitief bij thans vergeleken. De wegen
waren allemaal modderwegen, zonder eenige beharding. In de gehuchten was een
loopstraatje van 30 a 40 cm breed. In de dorpen was misschien een straatweg. Verder
waren er ook nog wel landpaden met een loopstraatje, die de kortste verbinding
vormden met school en kerk. Die modderwegen waren 's winters vrijwel
onbegaanbaar, vooral als het vroor, trouwens ook als het erg nat was. Voorjaars in
Maart-April als het begon op te drogen, werden ze door de boeren gelijk geëgd en de
diepe kuilen met de schop wat bijgewerkt. Hand- en spandiensten noemde men dat.
Met de wegen in de gemeente St. Maarten en ook in de gemeente Schagen is men zo
ongeveer in 1855 begonnen ze te beharden met grint en een onderlaag van puin.
Het heeft echter nog heel veel jaren geduurd eer ze allemaal behard waren. B.v. de
Tolkerdijk vanaf Tolke naar de Vennik in 1880 en van Tolke naar de Schagerwiel in
1895. Spoorwegen waren er nog niet in dien tijd. De eerste tusschen Amsterdam en
Haarlem in 1834. Die tusschen Amsterdam en Helder in 1864. Couranten waren er
niet of nagenoeg niet, of ze werden niet gelezen op kleinere plaatsen.
Arie Wit
1907 - 1977
Immetje Govers
1912 - 1980
Dirk Wit
1940
4
